ડિયર નૅચર,
રાહત ઈન્દોરીનો એક શેર છેઃ
શહર ક્યા દેખે કી, હર મંજર મેં જાલે પડ ગયે હૈ,
ઐસી ગરમી હૈ કી, પીલે ફૂલ કાલે પડ ગયે હૈ.
આ અનુભવ માત્ર શાયરનો નથી, પણ આપણા બધાનો છે. શાયરે એનું બયાન બહુ મજાનું કર્યું છે. આપણે કેમ કરતા નથી? સવાલ આવો થવો જોઈએ.
૨૦૨૪નું વર્ષ દેશ અને દુનિયામાં ચૂંટણીનું છે. ૭૦થી વધુ દેશોમાં આ વર્ષ દરમિયાન કાં તો ચૂંટણી થઈ ગઈ અથવા તો હવે થવાની છે. મતાધિકાર ધરાવતી વિશ્વની ૮૭ ટકા વસતિએ કાં તો મતદાન કર્યું છે અથવા તો કરવાનું છે. ભારતમાં લોકસભાની ચૂંટણી કેટલી લાંબી ચાલી! કાળઝાળ ગરમી વચ્ચે મતદાન થયું, પણ ક્યાંયથી એવો અવાજ ઊઠ્યો કે આ ક્લાઈમેટ ચેન્જ કે પછી જળવાયુ પરિવર્તન એ ચૂંટણીનો મુદ્દો કેમ નથી? કોઈ પાર્ટીએ એના ચૂંટણીઢંઢેરામાં આ મુદ્દો કેમ સમાવિષ્ટ ના કર્યો? અને છતાં આપણને એમાં કાંઈ વાંધાજનક લાગતું નથી. એનો અર્થ એ પણ થઈ શકે કે આપણને ક્લાઈમેટ ચેન્જથી થતાં નુકસાનની પડી નથી. આપણે જ્ઞાતિ-જાતિ, ધર્મ કે પછી મફતની રેવડીનાં પ્રલોભનોમાં આવી જઈએ છીએ.
તો શું આખી દુનિયામાં આવું જ છે? ક્યાંય કોઈ આ મુદ્દે અવાજ નથી ઉઠાવતું? ના, ભારત જેવું બધે નથી. સૌથી મોટા લોકશાહી ગણાતા દેશમાં ભલે જળવાયુ પરિવર્તન સામે કોઈ મતદાતા અવાજ ન ઉઠાવતો હોય, પણ યુરોપ અને અમેરિકાના મતદારો આ બાબતમાં જાગ્રત છે. અમેરિકાની ચૂંટણી થવાની છે એમાં તો એવું બની શકે કે જળવાયુ પરિવર્તન એ બહુ મોટો મુદ્દો બની શકે. આ મુદ્દે ત્યાં બન્ને મુખ્ય પક્ષો વચ્ચે વિચારોમાં આભ-જમીનનું અંતર છે. બાકી, કેટલાક દેશોમાં પણ આ મુદ્દે જાગરૂકતા છે અને હવે તો જલવાયુ મતદાતા નામે જાગ્રત નાગરિકોનો એક આખો વર્ગ ઊભો થઈ રહ્યો છે.
This story is from the September 23, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the September 23, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
ઋતુપલટોઃ ભ્રમ ને ભય ફેલાવવાનું શસ્ત્ર?
જાણકારો કહે છે કે ભારત તથા આફ્રિકન રાષ્ટ્રોને વિકાસની દૃષ્ટિએ પોતાના સમોવડિયા બનતાં રોકવા માટે વિકસિત દેશોનું પાછલાં ૧૦૦ વર્ષનું સૌથી મોટું સૅમ એટલે ક્લાઈમેટ ચેન્જ.
ગુજરાતમાં પણ છે વક્કના વિવાદ
રાજ્યમાં જૂની વર્ક્સ મિલકતોની તકરાર અને નવી વક્ત મિલકત માટે દાવા અચાનક વધ્યા છે. અલ્લાહને સમર્પિત મિલકત માટે નૈતિક અને કાનૂની આચરણ સામે હવે સવાલ કેમ ઊભા થાય છે?
આમ રચાયો પેરિસમાં ઈતિહાસ!
પૅરાલિમ્પિક્સ-૨૦૨૪ ૧૭મા સમર પૅરાલિમ્પિક્સમાં ભારતનું પ્રદર્શન શાનદાર રહ્યું. આ વખતે પૅરાલિમ્પિક્સમાં ૮૪ રમતવીર ગયેલા, જેમણે દેશ માટે સાત ગોલ્ડ સહિત કુલ ૨૯ મેડલ જીત્યા.
કલાઈમેટ ચેન્જ ચૂંટણીનો મુદ્દો બને છે!
પૃથ્વીનો ગોળો ધગધગી રહ્યો છે. વાતાવરણ દિવસે દિવસે બગડી રહ્યું છે. જાગ્રત નાગરિક તરીકે હમણાં લોકસભા ચૂંટણી વખતે ભારતીયોએ આ મુદ્દો રાજકારણીઓ સામે મૂકવાની જરૂર હતી. આપણે તો એ કામ ન કર્યું, પરંતુ અમેરિકામાં ટ્રમ્પ-હેરિસ વચ્ચેના જંગમાં ગ્લોબલ વૉર્મિંગ મામલો ઊખળશે ખરો.
સહાનુભૂતિની પાઠશાળા બીજાના પેંગડામાં પગ ઘાલવો
સંવેદના વ્યક્તિને એની સાથેના પ્રત્યેક માણસ સાથે એક સાર્થક અને વિશ્વાસનો સંબંધ સ્થાપિત કરવામાં મદદ કરે છે. માણસો હોય ત્યાં ગેરસમજ, નારાજગી, ટકરાવ થવાં સહજ છે. એ વખતે જવાબદાર વ્યક્તિ તરીકે તમારે દરેકનાં વિચાર અને લાગણીને સમજીને સંબંધોની નૌકા તોફાનમાં ઊંધી ન વળી જાય એ જોવું પડે. એનું નામ જ સંવેદનશીલ નેતૃત્વ.
મણિપુરને ફરી સળગવા ન દો.
શાંતિ ભ્રામક હોય એમ પૂર્વોત્તરના અતિ સંવેદનશીલ સ્થિતિ ધરાવતા રાજ્યમાં ચરુ પાછો ઊકળ્યો છે. બે વાડામાં વિભાજિત પ્રજા વચ્ચે વધુ ખટરાગ થાય એ આપણી માટે નુકસાનકારક છે અને એટલે જ મામલો વધુ બગડે એ પહેલાં સમાધાન જરૂરી છે.
જસ્ટ, એક મિનિટ...
કુદરતનું કોઈ સર્જન શુકન કે અપશુકન કરાવતું નથી હોતું. એ તો આપણે જેવું વિચારીએ અને જોઈએ એવું આપણને લાગે
કરપીણ, દયનીય, અમાનવીય
ખબર નહોતી કે આપસમાં લડ્યા કરશું ને આખરમાં આ તારું, મારું, સહિયારું બધું આમ જ વીતી જાશે.
વિવાદનું ઈમર્જન્સી હૅન્ડિંગ...
બે સત્ય ઘટનાનો એક ને એ પણ સેમ-ટુ-સેમ વિવાદ... 'ઈમર્જન્સી', 'આઈસી-૮૧૪’.
બૅન્ક ધિરાણ સુવિધા હવે આવશે આંગળીનાં ટેરવે
‘યુપીઆઈ’ને ગ્લોબલ સ્તરે વ્યાપક બનાવવાના લક્ષ્ય બાદ બૅન્કિંગ જગતમાં ‘યુએલઆઈ” નામે ક્રાંતિના શ્રીગણેશ થશે.