આતા માઝી સટકલી...પણ શું કામ?

ગુસ્સામાં ઊંચા અવાજે બોલવાનું એટલું સહજ હોય છે કે આપણે ‘વગર વિચાર્યે’ જ એવું કરતા હોઈએ છીએ અને ક્યારેય એવો પ્રશ્ન પણ થતો નથી કે હું શાંત હોઉં છું ત્યારે તો નીચા અને હળવા અવાજે બોલું છું, પણ અશાંત થઈ જાઉં ત્યારે અવાજ કેમ ઊંચો થઈ જાય છે?

- રાજ ગોસ્વામી

અંતરનો અવાજ...

એક આશ્રમમાં અનુયાયીઓ વચ્ચે ઘાંટાઘાંટ થતી હતી. એક અનુયાયીને વિક્ષેપ પડ્યો એટલે એણે ગુરુને ફરિયાદ કરી. ગુરુએ બધા અનુયાયીઓને બોલાવ્યા અને પૂછ્યું: ‘તમે લોકો ગુસ્સામાં હો, ત્યારે ઘાંટા પાડીને કેમ બોલો છો?'

એક અનુયાયીએ થોડી વાર વિચાર કરીને કહ્યુંઃ ‘કારણ કે અમે અમારી શાંતિ ગુમાવી દઈએ એટલે ઘાંટો પાડીએ.'

સાધુએ કહ્યું: ‘પણ બીજો માણસ નજીકમાં જ છે, છતાં જોરથી કેમ બોલવું પડે?’

અનુયાયીઓએ તર્ક લડાવ્યા, પણ કોઈને ગળે ના ઊતર્યા. છેવટે સાધુએ સમજાવ્યું: ‘જ્યારે બે લોકો એકબીજા પ્રત્યે ગુસ્સે હોય ત્યારે એમનું મન એકબીજાથી અંતર કેળવી લે. એ અંતરને ઓળંગવા માટે ઘાંટો પાડીને સંભળાવવું પડે. જેટલો ગુસ્સો વધુ એટલું અંતર વધુ અને એટલો અવાજ પણ ઊંચો.’

જ્યારે બે લોકો એકબીજાને પ્રેમ કરતા હોય ત્યારે શું થાય છે?’ ગુરુએ આગળ ચલાવ્યું: ‘એ લોકો બોલતા નથી, ગુસપુસ કરે છે, કારણ કે પ્રેમમાં બન્ને એકદમ નજીક હોય છે. ગુસ્સામાં અવાજ મોટો થાય છે, પ્રેમમાં અવાજ નાનો થાય છે.’

***

તમે જો પેરન્ટ્સ હો અને તમારાં બાળકો તમને પરેશાન કરી મૂકે તો તમે એની સામે ઘાંટા પાડ્યા હશે. તમે જો ઑફિસમાં ટીમ લીડર હો અને ટીમનો કોઈ માણસ ભાંગરો વાટે તો તમે એના પર ઊંચા અવાજે બોલ્યા હશો. તમારા પતિ કે પત્ની સાથે જો માથાકૂટ થઈ હોય તો તમે જોરજોરથી બોલ્યા હશો અને ટ્રાફિકમાં તમારા વાહનને કોઈકનું વાહન ઘસાયું હોય તો તમે એના પર પણ ચિલ્લાયા હશો. તમને ગુસ્સો આવ્યો હોય, અકળામણ થઈ હોય, ચીડ ચડી હોય, તમારું અપમાન થયું હોય તો તમે ઊંચા અવાજે બોલ્યા હોવાના આવા અનેક કિસ્સા બન્યા હશે. ઊંચા અવાજે બોલીને આપણે આપણી હતાશાને વ્યક્ત કરીએ છીએ, પણ ઘણી વખત એ આપણા સંબંધોને નુકસાન પણ પહોંચાડે છે.