શિક્ષકની કલ્પનાનું ATM એની ટાઇમ એજ્યુકેશન

જરૂરિયાતના સમયે ગમે ત્યારે પૈસા ઉપાડવાની સગવડ આપતાં ઑટોમેટેડ ટેલર મશીન એટલે કે એટીએમથી આબાલવૃદ્ધ હવે પરિચિત છે, પરંતુ ગમે ત્યારે શિક્ષણ આપી શકે એવા મશીન-એટીઇ (એની ટાઇમ એજ્યુકેશન)ની કલ્પના કોઈએ કરી હશે? હા, કચ્છના માંડવી તાલુકાના હુંદરાઈબાગ પ્રાથમિક શાળાના એક શિક્ષકે આવી કલ્પના કરી અને એને સાકાર પણ કરી.

- સુચિતા બોઘાણી કનર

કોરોના મહામારીથી ત્રાસેલાં બાળકોને શિક્ષણમાં રસ જન્મે તે માટે અમુક શિક્ષકો અવનવી રીત અજમાવે છે. હાલમાં કચ્છમાં બે જગ્યાએ એ.ટી.એમ. જેવા કિઓસ્ક ઊભા કરાયા છે. આ કિઓસ્કની મદદથી બાળકો સ્માર્ટ ફોન, નેટવર્ક, ઇન્ટરનેટ વગેરેની ચિંતા કર્યા વગર ગમે તે સમયે ભણી શકે છે. આ કિઓસ્કનો લાભ અત્યારે ૪૦૦ જેટલા વિદ્યાર્થીઓ લઈ શકે છે.

કોરોના કાળમાં નાનાં બાળકો પણ શિક્ષણ મોબાઇલ, લેપટોપથી ઓનલાઇન લેતાં થયા છે, પરંતુ ગામડાંનાં બાળકોને મોબાઇલ, લેપટોપ, ઇન્ટરનેટ, નેટવર્ક જેવી સુવિધા મળવી મુશ્કેલ હોય છે. તેથી કચ્છના અનેક શિક્ષકો બાળકો સુધી શિક્ષણ પહોંચાડવા અવનવા અખતરા કરતાં હતા. હુંદરાઈબાગ પ્રાથમિક શાળાના શિક્ષક દીપક જેઠાલાલ મોતાએ બાળકો પોતાના અનુકૂળ સમયે શિક્ષણ મેળવી શકે તે હેતુથી એ.ટી. એમ. જેવું મશીન - કિઓસ્ક બનાવ્યું છે. તેને નામ આપ્યું છે એની ટાઇમ એજ્યુકેશન-એ.ટી.ઇ.

લૉકડાઉનના સમય દરમિયાન આ શિક્ષકે ભારતમાં પ્રથમ હરતી-ફરતી ડિજિટલ સ્કૂલસ્કૂલ ઓન વ્હીલ્સ - શિક્ષણ રથ શરૂ કર્યો હતો. ત્યાર બાદ ઇ-બાઇસિકલ ઉપર દ્વિચક્રી શિક્ષણયાનમ્ ઇ-બાઇસિકલ ડિજિટલ મોબાઇલ સ્કૂલ પણ ચાલુ કરી હતી. બંને પ્રકારની અવનવી પદ્ધતિને વિદ્યાર્થીઓ અને વાલીઓનો સારો પ્રતિસાદ મળ્યો હતો. તેના કારણે ગામડાંમાં કે વાડીઓમાં રહેતાં વિદ્યાર્થીઓ પોતાના ઘરે જ બેસીને સહેલાઈથી ભણી શક્યા હતા. હવે તેમણે ગુજરાતમાં પહેલી જ વખત એ.ટી.ઇ. બનાવ્યું છે.