જ્યારે ગાયના ગોબરમાંથી બનેલી ચિપને પેટન્ટ મળી..

ભારતીય સંસ્કૃતિમાં ગાયને માતા કહેવાય છે, પરંતુ તે આજે રખડી રખડીને પેટ ભરે છે. ગાયની ઉપયોગિતા માત્ર દૂધ પૂરતી જ મર્યાદિત રહી હોવાથી તેના તરફ દુર્લક્ષ સેવાઈ રહ્યું છે. જો તેનું ઉત્પાદન મૂલ્ય વધે તો તેની જાળવણી પણ વધે, પરંતુ ગુજરાતની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓ દ્વારા ગાય, ગોબર, ગૌમૂત્ર વિશે કોઈ વિશેષ સંશોધન કરાતું નથી.

- સુચિતા બોઘાણી કનર

ગાયને ભારતીય સંસ્કૃતિમાં માતા કહીને આદર અપાય છે. તેની પૂજા કરાય છે, પરંતુ ભારતના લોકો દ્વારા ગાયનું યોગ્ય રીતે લાલનપાલન થતું નથી. તેથી આ પવિત્ર મનાતાં પશુને રસ્તે રખડીને, પ્લાસ્ટિક સહિતનો કચરો ખાઈને જીવન ગુજારવું પડે છે. થોડા દાયકાઓ પહેલાં સુધી ગાય અને ગૌવંશની ઉપયોગિતા વધુ હતી. ગાયનો ઉપયોગ દૂધ, છાણ માટે હતો તો બળદનો ઉપયોગ પરિવહન અને ખેતી માટે હતો, પરંતુ આજે યાંત્રિક યુગમા તેની ઉપયોગિતા રહી નથી. તેથી તેના પ્રત્યે દુર્લક્ષ સેવાય છે. ગૌપ્રેમીઓ માને છે કે જો ગાયનું મૂલ્યવર્ધન થાય, તેની ઉત્પાદકતા માત્ર દૂધના સંદર્ભે નહીં, પરંતુ સર્વાંગી રીતે વધે તો લોકો ગાયની દેખરેખ વધુ સારી રીતે કરે. દૂધ ઉપરાંત ઉત્પાદકતા વધારવા માટે ગોબર અને ગૌમૂત્રની ઉત્પાદકતા વધારવી જરૂરી છે. આપણા વેદો-પુરાણોએ પણ ગાયનો મહિમા ગાયો છે. ગૌસૂક્તમાં તો તેનો અગાધ મહિમા ગવાયો છે. ત્યારે તેમાંથી માર્ગદર્શન મેળવીને આધુનિક વિજ્ઞાનની મદદથી તેની વધુ ને વધુ ઉપયોગિતા શોધવી જરૂરી છે, પરંતુ જેનો પશુપાલન એક મહત્ત્વ ભાગ છે, તે કૃષિ યુનિવર્સિટીઓમાં પણ ગાય, ગોબર અને ગૌમૂત્ર વિશે વૈજ્ઞાનિક રીતે સંશોધન કરવામાં આવતું નથી, તે ખેદજનક છે.

ઑર્ગેનિક ખેતીના પુરસ્કર્તા, કુકમા ખાતે આવેલા રામકૃષ્ણ ટ્રસ્ટના મનોજ સોલંકી જણાવે છે કે, ‘ગાયમાં સકારાત્મક ઊર્જા છે. તેને વેદ-પુરાણોએ સૂર્યપુત્રી તરીકે ઓળખાવી છે. તેનામાં સૂર્યની ઊર્જા ગ્રહણ કરવાના ગુણો છે. મેં ક્યાંક એવું વાંચ્યું હતું કે લશ્કરનાં બંકરોમાં ગાયના ગોબરનું લીંપણ કરવામાં આવે છે. અમેરિકામાં પણ આવું થતું હોવાનું મારા વાંચવામાં આવ્યું હતું. તેમ જ જાપાન પર જ્યારે અણુ હુમલો થયો ત્યારે ગોબરવાળાં કપડાંએ લોકોને સુરક્ષિત રાખ્યા હોવાનું પણ જાણવામાં આવ્યું હતું. આથી મેં મારી રીતે જૂનાં પુસ્તકોમાંથી આ અંગે માહિતી મેળવી અને તેમાં મારા અનુભવનો ઉપયોગ કરીને અમે ૨૦૧૬માં ઍન્ટિ રેડિયેશન ચિપ બનાવી. આ ચિપની ઉપયોગિતા વિશે મેં પેન્ગ્યુલમથી અને બેલેસ્ટિક ગેલ્વેનોમીટરથી પ્રયોગો કર્યા હતા. જેમાં સાબિત થયું હતું કે, ગાયના ગોબરના કારણે રેડિયેશન ઘટી જાય છે. તેથી અમે ચિપ બનાવી, તેને પેટન્ટ માટે મોકલી અને આજે ૨૦૨૨માં પેટન્ટ મળી ગયો છે.’