બિંજ-થિંગ.

પદસંચલનોની લયાત્મક સૃષ્ટિનાં સર્જક શાસ્ત્રીય નૃત્યકાર સ્મિતા શાસ્ત્રી

- પ્રિયંકા જોષી

કહેવાય છે કે, બાળકનો જન્મ થાય એટલે છઠ્ઠા દિવસે આ દેખીતી વિધાતા તેના લેખ લખે છે. તેનું કોઈ દેખીતું પ્રમાણ નથી. વાત આસ્થાની છે, પણ વ્યક્તિ જીવનના પ્રતિપળ પોતાના લેખ જાતે લખતો હોય છે. વાતને કોઈ પ્રમાણની પણ જરૂર નથી. પોતાના કલાત્મક પદચાપ વડે જેમણે પોતાના જીવનની સુંદર ભાત ઊપસાવી છે, તેવાં ભારતીય શાસ્ત્રીય નૃત્યકાર સ્મિતા શાસ્ત્રીનું નામ ખૂબ જાણીતું છે. અમદાવાદની ભૂમિ ૫૨ વસતાં કલારત્નો, જેમની આભા અને પ્રતિભાનો વ્યાપ દેશ-દેશાંતર સુધી ફેલાયેલો છે, તેમાં તેમનું નામ પ્રથમ પંક્તિમાં ઝળહળે છે. સિત્તેર વર્ષથી તેમની કારકિર્દીનો સૂર્ય મધ્યાહ્ને સ્થિર છે. તેઓ એક ઉત્કૃષ્ટ નૃત્યકાર તો છે જ, પરંતુ તેમનાં કાર્યો થકી તેઓ સ્વયં કલાસંસ્થાન સરખી વિભૂતિ પ્રાપ્ત કરી શક્યાં છે. ભારતીય શાસ્ત્રીય નૃત્યનાં આજીવન આરાધક સુશ્રી સ્મિતા શાહનું કલા પ્રત્યેનું આગવું દર્શન અને તેમણે ખેડેલી યાત્રા ખૂબ રસપ્રદ અને પ્રેરક છે.

પરિવારમાં સાહિત્ય, સંગીત અને કલાપ્રીતિનું વાતાવરણ તો પહેલેથી જ હતું, પણ પિતા ડૉક્ટર હોવા છતાં, પોતે અભ્યાસમાં તેજસ્વી હોવા છતાં સ્મિતાબહેન નૃત્યકાર શી રીતે બન્યાં તેની પાછળ એક રોચક કથા છે. વાત જાણે એમ બનેલી કે કોઈ વર્ષો પહેલાં કોઈ જ્યોતિષે તેમના પિતાનું ભવિષ્ય ભાખેલું કે, સંતાનોમાં બે દીકરીઓ થશે. જેમાંથી એક વિશ્વવિખ્યાત નૃત્યાંગના બનશે. એ સમયે તો તેમનાં લગ્ન પણ થયાં ન હતાં. સુષુપ્તપણે તેમના મનમાં રોપાયેલો આ ભાવ સમયાંતરે દઢ થતો ગયો. સ્મિતાબહેનના જન્મ થતાં તેને પુષ્ટિ મળી. તેથી ચાર વર્ષની વયનાં સ્મિતાબહેનને તેમણે નૃત્યની તાલીમ માટે મોકલવાનું શરૂ કર્યું.