હવે થશે ‘કેરી'ની ટક્કરઃ કેસર VS સોનપરી

સ્વાદશોખીનોની મનપસંદ બની ગયેલી કેસર કેરીને ટક્કર મારવા નજીકના ભવિષ્યમાં જ બજારમાં સોનપરી જેવું રૂપકડું નામ ધરાવતી કેરી આવશે. સોનપરી કેસર કરતાં પણ વધુ ગુણ ધરાવતી હોવાના દાવા તો કરાઈ રહ્યા છે, પરંતુ સાચી હકીકત તો તેનો સ્વાદ ચાખ્યા પછી, શોખીનોના મનમાં તે કેવું રાજ કરે છે, તેના પરથી ખબર પડશે.

- સુચિતા બોઘાણી કનર

કચ્છની કેસર કેરીની સિઝન નાની હોય છે, તેમ જ તે લાંબો સમય ટકતી નથી. આથી ખેડૂતોને તથા સ્વાદશોખીનોને તેનો લાભ આખા ઉનાળા દરમિયાન મળતો નથી. કેસર આંબાની ડાળીઓ નબળી હોવાથી ભારે પવનમાં કેરીઓ પડી જાય છે. તેવી જ રીતે હાફુસ કેરી સ્વાદમાં સર્વોત્તમ હોવા છતાં તેને વધુ ગરમી લાગે કે તરત જ બગડી જાય છે. જ્યારે કેસર સાથે હરીફાઈમાં ઊતરી રહેલી સોનપરીની સિઝન લાંબી છે, તેની ટકાઉ શક્તિ વધુ છે, તે ઝડપથી બગડતી નથી તેમ જ તેની ડાળીઓ વધુ મજબૂત છે.

સોનપરીમાં હાફુસ અને બન્નેશાન અથવા બનીશાન નામની આંધ્રપ્રદેશની મશહૂર કેરીના ગુણ છે. સોનપરી સ્વાદમાં હાફુસ જેવી અને કદમાં બનીશાન જેવી મોટી હોય છે.

ઉનાળો બેસે અને સ્વાદરસિયાઓ કેરીનો સ્વાદ માણવા ઉતાવળા થઈ જાય. હાફુસ, કેસર, બદામ, લંગડો, પાયરી જેવી વિવિધ જાતની કેરીથી બજારો છલકાવા લાગે ત્યારે સ્વાદપ્રેમી ઓ હાફુસ અને કેસર ઉપર પહેલી પસંદગી ઉતારે છે, પરંતુ હાફુસ વધુ ગરમી સહન કરી શકતી નથી, ઝડપથી બગડી જાય છે, જ્યારે મોડી શરૂ થતી કચ્છની કેસરની સિઝન નાની હોય છે, તેમ જ કેસર કેરી પ્રમાણમાં વહેલી બગડી જાય છે. આથી સ્વાદશોખીનો તેનો આસ્વાદ લાંબો સમય લઈ શકતા નથી. ખેડૂતોને પણ તેના સ્થાનિક વ્યાપાર માટે કે નિકાસ માટે વધુ સમય મળતો નથી. ઉપરાંત કેસર કેરીના ઝાડની ડાળીઓ નબળી હોવાના કારણે કેરી ખરવાનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. આવા સંજોગોમાં નવસારી કૃષિ યુનિવર્સિટીના વૈજ્ઞાનિકો હાફુસ અને કેસર કેરીની અવેજીની સ્વાદમાં ઉત્તમ અને ટકાઉ હોય તેવી કેરી માટે સંશોધન કરી રહ્યા હતા.

લાંબા સમયના સંશોધન પછી ૨૦૦૧માં વલસાડી હાફુસ અને આંધ્રપ્રદેશ અને તામિલનાડુની બન્નેશાન કેરીના સંયોજનથી નવી સોનપરી કેરી વિકસાવવામાં તેમને સફળતા મળી હતી. આજે કચ્છ સહિત ગુજરાતભરના ખેડૂતો કેરીની આ નવી જાતના વાવેતરમાં રસ રાખી રહ્યા છે. હજુ આ કેરી બજારમાં જોવા મળતી નથી, પરંતુ બે વર્ષ પછી મોટા પ્રમાણમાં બજારમાં આવવાની શક્યતા છે. ત્યારે હાફુસ, કચ્છની કેસર અને સોનપરી પૈકી કઈ કેરીને સ્વાદના રસિયાઓ વધુ પસંદ કરે છે, તે જોવાનું રસપ્રદ બની રહેશે.