લાફ્ટર વાઇરસ

...અને શાસ્ત્રીય સંગીતને અમે ભારે પડ્યા..!

- હર્ષદ પંડ્યા ‘શબ્દપ્રીત’

આપણા બાબુ બૉસનો પરિવાર સંગીત-પરિવાર તરીકે ઓળખાય છે. આવડે કે ન આવડે, કોઈ સાંભળે કે ન સાંભળે, બાબુ નવરો પડે ત્યારે એ કંઈક ને કંઈક ગાતો જ હોય. માત્ર ગાતો હોય એનો કોઈને વાંધો ન હોય, પણ હાથમાં જે આવ્યું એના પર એ ક્યાં તો આંગળીઓથી કે પૂરી હથેળીથી થપાટો મારતો રહેતો હોય.

બાબુની ન સમજાય એવી ગાયકી અને અસહ્ય એવી સંગીતકલાથી વિચલિત થઈ એક દિવસ બબિતાએ સાહસ કરીને કટાક્ષમાં કહી પણ દીધેલું: ‘તમે ગાયક - સંગીતકાર બનતાં બનતાં રહી ગયા...!' ત્યારે બાબુએ બિચારાએ ભોળાભાવે કહી દીધું: ‘યૂ આર રાઇટ. મૅરેજ ન થયાં હોત તો હું જરૂર દુનિયાનો શ્રેષ્ઠ ગાયક-સંગીતકાર બની ગયો હોત!’ ‘

અને હું બચી ગઈ હોત!' બબિંબતા હસી પડી.

મિત્રો, ગમ પડે તેવા સંગીતને સુગમ સંગીત કહેવાય, પણ શાસ્ત્રીય સંગીત તો જેની અટક શાસ્ત્રી હોય એને પણ ન સમજાય એવું પણ બને. સારે ગમના સમ બસ, ખોટું નથી બોલતો, પણ ઘણાને, શાસ્ત્રીય સંગીત પચે નહીં તો પણ વગર સજ્યે ડોક હલાવ્યા કરવાનો હલ-વા થઈ જતો હોય છે. ભૂલેચૂકેય કોઈ શાસ્ત્રીય સંગીતના કાર્યક્રમમાં જવાનો મારે વખત આવે તો અડધા કાર્યક્રમે હૉલની બહાર નીકળીને ખાતરી કરી લેતો હોઉં કે - ના, ના હું છું તો કાર્યક્રમમાં જ, રાજકારણીઓની વસાહતમાં નહીં. જોકે હવે તો ગીત-સંગીત -ક્ષેત્રમાં પણ ગજબનું રાજકારણ જોવા મળતું થઈ ગયું છે.

ગયા શનિવારે રાત્રે જ એક સંગીત જલસામાં મારો એક મહારાષ્ટ્રીયન મિત્ર રાણે, પરાણે મને લઈ ગયો. રાણે મને કહે, ‘સારા ઘરાનાના કોઈ ઉસ્તાદ આવવાના છે.’

‘કયા ઘરાનાના?’ મેં એટલા માટે પૂછ્યું કે મારે રાણેને બતાવી દેવું હતું કે સંગીતમાં હું કેટલો ઊંડો ઊતર્યો છું! ‘

જબરજસ્તી ધરાનાના.’ રાણાએ કહ્યું.

‘વાહ, જબરજસ્તીપુર ઘરાનાના ઉસ્તાદ આવે અને તેમને સાંભળવા હું ન જાઉં તો ઉસ્તાદને ખોટું લાગે. હું ચોક્કસ આવીશ. બાય ધ વે શું નામ છે. એમનું?’ મેં ઉત્સાહથી પૂછ્યું, ‘ઉસ્તાદ ગુલાબજાંબુ મલાઈ ખા.' રાણેએ કહ્યું.