വൈലോപ്പിള്ളിയുടെ ‘ഋശ്യശൃംഗൻ'

മലയാള നാടകചരിത്രത്തിൽ വേണ്ടത്ര ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടാതെ പോയ നാടകങ്ങളിലൊന്നാണ് വൈലോപ്പിള്ളി ശ്രീധരമേനോന്റെ ഋശ്യശൃംഗൻ. 1954 ലെ മാതൃഭൂമി ആഴ്ചപ്പതിപ്പിലാണ് വൈലോപ്പിള്ളിയു ടെ ഋശ്യശൃംഗൻ നാടകം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. അഞ്ച് അങ്കങ്ങളുള്ള ഈ നാടകത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക സവിശേഷതകളെക്കുറിച്ചും കവി എഴുതിയ നാടകത്തിന്റെ കാവ്യാത്മകഘടനയെക്കുറിച്ചും ചർച്ച ചെയ്യുന്നു. എഴുപതു വർഷം തികയുന്ന പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഈ തലങ്ങളും വൈലോപ്പിള്ളിയുടെ വ്യക്തിജീവിതവുമായുള്ള നാടകത്തിന്റെ ലാവണ്യാത്മക ബന്ധവും സൂക്ഷ്മതലത്തിൽ വിശകലനം ചെയ്യുന്നു.

- ആത്മാരാമൻ

മൂന്നു പതിറ്റാണ്ടുമുൻപ് വൈശാലി എന്ന ചലച്ചിത്രം അവതരിച്ചതോടെയാകാം ഋശ്യശൃംഗന്റെ കഥ കേരളനാട്ടിൽ പരക്കെ അറിയപ്പെട്ടുതുടങ്ങിയത്. രാമായണത്തി ലും മഹാഭാരതത്തിലും ജാതകകഥകളിലും ഈഷദ്ഭേദങ്ങളോടെ വർണിതമായ കഥ; ശില്പ ങ്ങളിലും ചിത്രങ്ങളിലും പലപാടു പ്രതിപാദിത മായ കഥ.

ഈ കഥയെ ആധാരമാക്കി എഴുപതുകൊല്ലം മുൻപ് വൈലോപ്പിള്ളി ഋശ്യശൃംഗൻ എന്നപേ രിൽ അഞ്ച് അങ്കങ്ങളുള്ള ഒരു നാടകമെഴുതി. കവിത്വം നാടകാന്തമെന്ന വചനത്തെ പ്രമാ ണീകരിക്കുന്ന നാടകം. എന്നാൽ, അതൊട്ടും പ്രശസ്തമായില്ല. വൈലോപ്പിള്ളിക്കവിതാപ്ര ണയികളിൽ ഏറിയകൂറും ഋശ്യശൃംഗനെയും അതോടൊപ്പം സമാഹരിക്കപ്പെട്ട അലക്സാണ്ടർ ഇന്ത്യയിൽ എന്ന നാടകത്തെയും ഗണനീയ മായിക്കരുതുന്നില്ല; അവയ്ക്ക് വൈലോപ്പിള്ളി കവിതയോടുള്ള ഗാഢജൈവബന്ധത്തെ അറിയുന്നില്ല. എന്തിനേറെ പറയുന്നു, അ രശ്ലോകവേദികളിൽപ്പോലും ഋശ്യശൃംഗനിലെ രൗദ്രരസപ്രധാനമായ ആ ഒറ്റശ്ലോകം ആരും ചൊല്ലിക്കേൾക്കാറില്ല.

വിഭണ്ഡകമഹർഷിക്ക് മാൻപേടയിൽ പിറന്ന അവരുടെ സംയോഗത്തെപ്പറ്റി പാഠാ ന്തരങ്ങൾ പലതുണ്ട്. മകൻ ഋശ്യശൃംഗൻ അച്ഛന്നു പിണഞ്ഞ ക്ഷണികമായ വ്രതഭംഗ ത്തിന്റെ നിത്യസ്മാരകമെന്നോണം മകന്റെ നെറ്റിമേൽ ഒരു കൊമ്പ്. പ്രായശ്ചിത്തമായി മകനെ സ്ത്രീകളിൽ നിന്നകറ്റി അനാസക്തനായി വളർത്തി വിഭണ്ഡകൻ. അക്കാലത്ത് അംഗരാ ജ്യത്ത് ഏറെക്കാലം മഴപെയ്യാഞ്ഞതിനാൽ കൊടും വറുതി. ഒരു നാട്ടിലെത്തിച്ച് രാജകുമാരിയെ വേളികഴിച്ചു കൊടുത്താലേ മഴപെയ്യൂ എന്ന് ദൈവജ്ഞർ. അങ്ങനെയൊരു യുവാവ് കാനനാന്തരത്തിലെ ആശ്രമത്തിലുണ്ടെന്നറിഞ്ഞ അംഗരാജ്യാധി പൻ ലോമപാദൻ ഋശ്യശൃംഗനെ "തേൻകെ ണിയൊരുക്കി ചമ്പാപുരിയിലേക്കു കൊണ്ടുവ രാനൊരുങ്ങുന്നു. വിഭണ്ഡകന്റെ ഉഗ്രകോപം ഭയന്ന് മറ്റു ദേവദാസികൾ എപ്പേരും ഒഴിഞ്ഞ നൈഷ്ഠികബ്രഹ്മചാരിയെ പ്പോൾ പ്രമദയുടെ അമ്മ ആ സാഹസത്തിനു തയ്യാറാകുന്നു. മകളെ മഞ്ജരിക്കൊപ്പം കാട്ടി ലേക്കയക്കുന്നു. അവരിരുവരും ചേർന്ന് ഋശ്യ ശൃംഗനെ പാട്ടിലാക്കി നാട്ടിലേക്കാനയിക്കുന്നു. അവരുടെ അഭ്യർഥന മാനിച്ച് ഒരു വൃദ്ധകർഷക നും പത്നിയും വിഭണ്ഡകനെ അനുനയിക്കുന്നു. ഇതാണു നാടകകഥാസാരം.

ജെസ്സി എൽ. വെസ്റ്റൺ വാദിക്കുന്നത് സാക്ഷാദ്ബന്ധങ്ങളില്ലെങ്കിലും ഋശ്യശൃംഗകഥ ത് ഋഗ്വേദത്തിൽ വേരുകളുണ്ടെന്നാണ്.