తీరిన కల

తీరిన కల

- కస్తూరి మురళీకృష్ణ

బుద్గుడు జేత విహరించే కాలంలో నలుగురు పరివ్రాజకుల గురించి చెప్పిన కథ.

వైశాలిలో ఏడు వేల, ఏడు వందల ఏడుగురు లిచ్ఛవీ రాజులుండేవారు. లిచ్ఛవీ రాజులు వైశాలి ప్రాంతానికి చెందినవారు. వీరు నేపాల్ను గెలుచుకుని అక్కడ స్థిరపడ్డారు. కానీ ఈ కథా కాలానికి వీరు వైశాలిలోనే ఉన్నారు. ఒకరోజు వారందరిలోకీ అధిక పాండిత్యం ఉన్న నిర్గ్రంధుడు(బౌద్ధముని) వైశాలి నగరానికి వచ్చాడు.

వైశాలిలోని లిచ్ఛవులంతా ఆయనను సత్కరించారు. అంతలో అంతే పాండిత్యం కల నిర్గ్రంధి (బౌద్ధముని మహిళ) అక్కడకు వచ్చింది. వారిరువురి పాండిత్యం చూసి అందరికీ సంభ్రమాశ్చర్యాలు కలిగాయి. వారిరువురి నడుమ శాస్త్రవాదం ఏర్పాటు చేశారు. వాదనలో గెలుపోటములు తేలలేదు.వారిద్దరూ సమానం అని తీర్మానించారు.

అప్పుడు వాళ్లిద్దరికి కలిగే సంతానం మేధావులవుతారని లిచ్ఛవీ రాజులందరికీ అనిపించింది. వాళ్లు వారిద్దరినీ కలిపి ఉంచారు. వారికి నలుగురు అమ్మాయిలు, ఒక అబ్బాయి పుట్టారు. సచ్చా, లోలా, అనువాదక, పటాచారు అన్నవి అమ్మాయిల పేర్లు. 'సచ్చకుడు' అన్నది కొడుకు పేరు. తన సంతానానికి తల్లి అయిదు వందల వాదాలు నేర్పింది.తండ్రి అయిదు వందల వాదాలు నేర్పాడు. తాము నేర్పిన వాదాలు క్షుణ్ణంగా వచ్చాయని వారు సంతృప్తి పడ్డారు తల్లిదండ్రులు. "మీరు ఒకవేళ గృహస్తుతో వాదం చేసి ఓడిపోతే గృహస్తుకు దాసుడు కావాలి. ప్రప్రతుడితో ఓడిపోతే ప్రప్రజించాలి" అని చెప్పారు.

తల్లిదండ్రుల మరణం తరువాత సచ్ఛకుడు వైశాలిలోనే ఉండి లిచ్ఛవులకు విద్యలు నేర్పటం ఆరంభించాడు. అతని నలుగురు సోదరీమణులు నేరేడుకొమ్మ పట్టుకుని శాస్త్రవాదన కోసం ప్రతి నగరం తిరగటం ఆరంభించారు.

అలా తిరుగుతూ వారు శ్రావస్తి చేరారు. నగర ద్వారం దగ్గర ఆ కొమ్మను పాతారు. అక్కడ వున్నవారితో "మాతో శాస్త్రార్థులు చర్చ చేయగల సమర్థులు ఎవరైనా మీ నగరంలో ఉంటే గృహస్తులు కానీ, ప్రవ్రజితులు కానీ ఈ నేరేడు కొమ్మను కాలితో తొక్కేయాలి. వారితో మేం వాదిస్తాం" అని చెప్పి భిక్షను నగరంలోకి వెళ్లారు.

తనకు నిర్దేశించిన పనులు సారిపుత్రుడు పూర్తి చేశాడు, ఊడ్చాడు.రాగిబిందెల నిండా నీళ్లు నింపాడు. గోసేవ చేశాడు. కాస్త పొద్దెక్కగానే భిక్ష సేకరణకు బయలుదేరాడు.

దారిలో నేరేడు కొమ్మను చూశాడు. విషయం ఏమిటని అడిగాడు. వారు విషయం చెప్పారు. వెంటనే మట్టిని తవ్వేశాడు. చెట్టుకొమ్మను అక్కడున్న వారితో తొక్కించాడు.