સાહેબ, અમારાં ખેતરમાં ચારેકોર પાણી ફરી વળ્યાં છે. પાક ધોવાઈ સીં, માટી ધોવાઈ ગઈ. હવે ચોમાસું પાક તો લઈ શકીએ એમ નથી. લાખોનું નુકસાન છે. સરકારી સર્વે થાય છે, પણ વળતર મળતું નથી. ગયા વર્ષનું હજુ કંઈ મળ્યું નથી...
બામણાસા ગામના લાખાભાઈ નામના ખેડૂત કમરસમા પાણીમાં ઊભા રહીને આપવીતી કહી રહ્યા છે. આ પીડા ઘેડના હજારો ખેડૂતો અને લાખો લોકોની વેદનાનો પડઘો છે. બામણાસા એક જ ગામ નહીં, પણ ગત સપ્તાહે જૂનાગઢ, પોરબંદર, માંગરોળ, ઉપલેટા પંથકમાં મેઘતાંડવથી ફરી એક વાર ઘેડ પંથકનાં ૧૦૦થી વધુ ગામો ટાપુમાં ફેરવાઈ ગયાં.
જો કે આ સમસ્યા નવી નથી. ઘેડથી ૮૦-૧૦૦ કિલોમીટર દૂર રાજકોટ, ધોરાજી, ઉપલેટા કે જૂનાગઢમાં શ્રીકાર વર્ષા થાય તો અતિવૃષ્ટિનો ભોગ લાખો ઘેડવાસીઓએ બનવું પડે છે. આનું આર્થિક પરિણામ ગણો તો અહીં વર્ષના ત્રણને બદલે એક શિયાળુ પાક જ લઈ શકાય છે. તાલુકાસ્તરથી સંસદ સુધી આ પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવ્યો છે, પરંતુ એનું સમાધાન થતું જ નથી.
આ સમસ્યાને સમજવા માટે સૌરાષ્ટ્રની ભૌગોલિક પરિસ્થિતિ જાણવી પડે. ખેડૂતો અને સ્થાનિક આગેવાનો કહે છે કે સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશ ઊંધી રકાબીના આકારનો છે. ચોટીલા એ ઊંચો ભાગ છે, જ્યાંથી સમુદ્ર તરફ જતો વિસ્તાર ઢાળવાળો બને છે એટલે રાજકોટ, જસદણ, જેતપુર કે જૂનાગઢ તરફ સાંબેલાધાર મેહ વરસે તો નદીઓ અને ડેમ ઓવરફ્લો થાય, જેનું ધસમસતું પાણી ઘેડને જળબંબાકાર કરી નાખે. મુખ્ય તો ભાદર, ઓઝત અને મધુવંતી નદીનાં ઘોડાપૂર ઘેડને ધમરોળે છે. અધૂરામાં પૂરું, ઘેડની જમીન સમથળ હોવાથી ખેતરો પાણીથી લથબથ થઈ જાય છે. બીજું, રાજકોટ જિલ્લામાં ભાદર નદીની ૨૦૦ મીટરની પહોળાઈ ઘેડ સુધીમાં તો ૩૦-૩૫ મીટરની થઈ જાય છે. ઓઝત નદી પણ વંથલી પાસે પહોળી છે, પણ માંગરોળનાં ગામોમાં એ પહોંચે ત્યારે સાંકડી થઈ જાય છે. પરિણામે પૂરના સંજોગોમાં આ નદીનાં પાણી કાંઠા વળોટીને ખેતરોમાં ફરી વળે છે.
ઘેડ પંથકની સમસ્યા એ છે કે એક વાર અહીંનાં ગામોમાં ઘૂસેલાં પાણી ક્યારેક તો બે-બે મહિના સુધી ઊતરતાં નથી!
هذه القصة مأخوذة من طبعة August 05, 2024 من Chitralekha Gujarati.
ابدأ النسخة التجريبية المجانية من Magzter GOLD لمدة 7 أيام للوصول إلى آلاف القصص المتميزة المنسقة وأكثر من 9,000 مجلة وصحيفة.
بالفعل مشترك ? تسجيل الدخول
هذه القصة مأخوذة من طبعة August 05, 2024 من Chitralekha Gujarati.
ابدأ النسخة التجريبية المجانية من Magzter GOLD لمدة 7 أيام للوصول إلى آلاف القصص المتميزة المنسقة وأكثر من 9,000 مجلة وصحيفة.
بالفعل مشترك? تسجيل الدخول
મિડલ ચાઈલ્ડ સિન્ડ્રોમઃ ન અહીંના... ન ત્યાંના
પરિવારના સૌથી મોટા અને સૌથી નાના બાળકને ઘણા ‘વિશેષાધિકાર’ મળે છે, પણ...
નવું વર્ષ... નવી શરૂઆાત
બીજાનું જોઈ જોઈને સંકલ્પ લેતાં હો તો પણ કમ સે કમ જાત માટે લીધેલાં વચન પૂરાં કરો... કોઈ ભાર રાખ્યા વગર
ગરમાવો અને બાર ર્માહનાની ઊર્જા મેળવવી છે?
શિયાળામાં શરીરને નીરોગી રાખે છે આ પાક અને વસાણાં.
પારાવાર સંઘર્ષ બન્યો અખૂટ શક્તિનો સ્રોત!
જન્મથી જ નિઃસહાય આ મહિલા બીજાનો સહારો બનવાનો નિશ્ચય કરીને બેઠી. શરીરથી દિવ્યાંગ, પણ મનથી મક્કમ એવાં ૬૨ વર્ષનાં આ સન્નારી અન્યોનાં સપનાં સાકાર કરવા જહેમત ઉઠાવી રહ્યાં છે.
જડીબુટ્ટીના જાણતલ કરે છે ઉપચાર
જંગલની કીમતી વનસ્પતિથી પ્રાચીન પદ્ધતિએ આરોગ્ય સારવાર કરતા આદિવાસી વૈદું ભગતનાં નામ-કામ બહુ અજાણ્યાં નથી.એમની સસ્તી અને કારગત ઔષધિય ચિકિત્સાકળાને હવે સરકારી પીઠબળ પણ મળી રહ્યું છે.
ત્રીજી રાજકીય ઈનિંગ્સમાં બાપુ કેટલા સફળ થશે?
૮૪ વર્ષના શંકરસિંહ વાઘેલા હવે ‘પ્રજાશક્તિ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી' નામે નવો રાજકીય પક્ષ લઈને ફરી વાર ગુજરાતના રાજકીય રણમેદાનમાં કૂદ્યા છે. બાપુનો આ રાજકીય દાવ ખરેખર છે શું?
લેભાગુ ભૂવા-તાંત્રિક હજી કેટલાને ખુવાર કરશે?
ચમત્કાર અને પરચાની વાતો પ્રસરાવી પૈસા, પદ, પ્રતિષ્ઠા અપાવવાનો તથા અસાધ્ય બીમારીની સારવાર કરી આપવાનો દાવો કરતા તાંત્રિક અને ભૂવા ગુજરાતમાં વધતા જાય છે. આવી અંધશ્રદ્ધા ડામવા કાયદો છે, તેમ છતાંય લોકો એમની જાળમાં ફસાયા જ કરે છે. હદ તો એ છે કે હમણાં આવો એક ભૂવો અમદાવાદની હૉસ્પિટલમાં એક દરદીના ‘ઈલાજ’ માટે પહોંચી ગયો!
પાનખરનું પ્લાનિંગ અને એકલતાના કિનારા
આપણે ત્યાં વૃદ્ધોની વસતિ સામાન્ય રીતે મોટી છે અને આરોગ્યસંભાળ ને સુવિધાને કારણે એમાં ઉમેરો થઈ રહ્યો છે. લોકોની આવરદા તો વધી છે, પરંતુ અનેક શારીરિક, મનોવૈજ્ઞાનિક અને સામાજિક પરિવર્તનોનો સામનો કરવો પડતો હોવાથી બધા પોતાની ભાવના અને ખુશીથી જીવી શકતા નથી. એમાંના ઘણા લોકો વૃદ્ધાવસ્થામાં એકલતા અને હતાશાનો અનુભવ કરે છે.
માનું દૂધ પણ અમૃત સમાન રહ્યું નથી!
નવજાત શિશુનો પહેલો આહાર એટલે એની જનેતાનું દૂધ. એ દૂધ જે બાળક માટે અનેક વ્યાધિ સામેનું ટૉનિક પણ છે. જો કે હવે એવો દાવો કરી શકાય એમ નથી. હવા અને પાણીમાં ઠલવાતાં વિષારી તત્ત્વો તથા કેમિકલ્સ કોઈ ને કોઈ રીતે આપણા શરીરમાં પહોંચે છે. એ પ્રમાણ એટલું વધી ગયું છે કે એનાથી તો હવે માતાનું દૂધ સુદ્ધાં અભડાઈ ગયું છે.
સંવેદનશીલ સાહિત્યકારના મનોજગતમાં ડોકિયું
સામાજિક નિસબત સાથે લલિત સાહિત્યનું સંતુલન જાળવી સાતત્યથી સર્જન કરતાં હિમાંશી શેલતને પ્રતિષ્ઠિત ‘કુવેમ્પૂ રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર' જાહેર થયો છે ત્યારે આ...
