તુર્કી-સિરિયા ભૂકંપ: કાટમાળના ઢગલા હેઠળ જીવતી આશા..

તુર્કીમાં ગયા સોમવારે મળસકે આવેલા ભૂકંપમાં પાંત્રીસ હજારથી વધુ લોકો મૃત્યુ પામ્યા. આ મૃત્યાંક હજુ વધવાની શંકા છે ત્યારે જાણીએ શા માટે તુર્કીનો ભૂકંપ આટલો જીવલેણ નીવડ્યો. સાથે આફત વચ્ચે જીવતી કેટલીક હૃદયસ્પર્શી કથા.

- કેતન મિસ્ત્રી (મુંબઈ)

ધરતીકંપે અનેક ઘર ઉઝાડયાં.. અનેક સપનાં તોડ્યાં: ક્યાંક કબરોની કતાર તો ક્યાંક નવજીવનનો સંચાર.. ક્યાંક કાટમાળ નીચે જ વ્હાલસોયાની વિદાય તો ક્યાંક કુટુંબીજનોને રસ્તે રસ્તે શોધવાની મથામણ.

ઠેર ઠેર ચક્કાજામ, રસ્તા પર અચાનક રચાઈ ગયેલા કૉન્ક્રીટ-કાટમાળના પહાડ, મકાનને ધરાશાયી થવાની અગમચેતી આપતી તિરાડો અને ભોંય હેઠળ ધબકતાં જીવન.. શૂન્ય ડિગ્રીવાળી ટાઢમાં આશરા માટે, સારવાર માટે તડપતા રહેવાસીઓ રઘવાયા બનીને આમથી તેમ દોડી રહ્યા હતા. ભારતીય સેનાની ૯૯ સભ્યોની બનેલી મેડિકલ ટીમ દિલ્હીથી આશરે તેર કલાક બાદ તુર્કીના દક્ષિણ ખૂણે આવેલા ઈસ્યંદેરૂન શહેરના અંતરિયાળ વિસ્તારમાં પહોંચી ત્યારે આ હતું ત્યાંનું દશ્ય.

એ પછી તિરાડ વિનાની એક સ્કૂલ સુરક્ષિત લાગતાં પાંચ કલાકની અંદર એમાં ૩૦ ખાટલાની હૉસ્પિટલ શરૂ કરી દેવામાં આવી અને ઘાયલોના ઈલાજ થવા લાગ્યા. આ મિશન ઈસ્તંબૂલને નામ આપવામાં આવ્યુંઃ આપરેશન દોસ્ત.

વસંત ઋતુ જીવનમાં એક નવો ઉલ્લાસ લઈને આવતી હોય છે. એમાંય વસંત પંચમીને એટલી શુભ ગણવામાં આવે છે કે એ દહાડે લગ્ન કે ગૃહપ્રવેશ કે એવાં કોઈ સારાં કાર્યો માટે મુહૂર્ત જોવાની જરૂર નહીં, પરંતુ આ વર્ષે વસંતના આગમન ટાણે કુદરતે એનું રૌદ્ર સ્વરૂપ બતાવ્યું. પાંચ ફેબ્રુઆરીએ વસંત બેઠી ને સોમવાર, છ ફેબ્રુઆરીએ તુર્કી તથા સિરિયામાં આવેલા વિનાશક ભૂકંપે દુનિયાઆખીને હચમચાવી મૂકી. તુર્કી-સિરિયાની સરહદે ભળભાંખળે ચારેક વાગ્યે થયેલા અને રિક્ટર સ્કેલ પર ૭.૮ની તીવ્રતા દર્શાવતા ભૂકંપની અસર સેંકડો કિલોમીટર સુધી અનુભવાઈ. તુર્કીના દક્ષિણ પૂર્વ ક્ષેત્રનાં ગાઝિઅન્ટેપ સહિત આશરે દસ શહેરમાં ભૂકંપે વિનાશ વેર્યો. થોડી જ વારમાં વિનાશનાં દશ્યો ન્યૂઝચૅનલો પર આવવા લાગ્યાં. એ પછી તો એક પછી એક આફ્ટરશૉક્સ આવવા લાગ્યા. આ લખાય છે ત્યારે (મંગળવાર, ૧૪ ફેબ્રુઆરીએ) મરણાંક પહોંચ્યો છેઃ પાંત્રીસ હજાર, જેમાં એક ભારતીય છે.

તુર્કી અને સિરિયા ઉપરાંત લેબેનન, સાયપ્રસ, ઈઝરાયલ, પેલેસ્ટિન અને ભારતના અમુક વિસ્તારોમાં પણ આંચકા અનુભવાયા હતા, જેણે હજી હમણાં જ (૨૬ જાન્યુઆરીએ) જેની બાવીસમી વરસી વીતી એ કચ્છ ભૂકંપની દર્દનાક યાદ તાજી કરાવી દીધી.