ડ્રૅગનનું બલૂન નિર્દોષ કે કસૂરવાર?

અમેરિકાએ પોતાના આકાશમાં પ્રવેશેલા ચીનના બલૂનને તોડી પાડ્યું ત્યારથી એક જ પ્રશ્ન પુછાઈ રહ્યો છે કે શું ચીને આ પહેલાં પણ આવી હરકત કરી છે? જો જવાબ હા હોય તો કેટલા દેશની ગુપ્ત જાસૂસી ચીની ડ્રૅગને બીજાને અંધારામાં રાખીને કરી હશે?

- નિતુલ ગજ્જર (વડોદરા)

અમેરિકાએ એની હવાઈ સીમામાં ‘ઘૂસી આવેલા’ ચાઈનીઝ બલૂનને મિસાઈલથી તોડી પાડ્યું એ પછી બન્ને દેશ વચ્ચે બલૂનયુદ્ધ ચાલ્યું છે.

મારા વિસ્તારમાં કેમ આવ્યો, બોલ? પહેલાં તો તું મારા એરિયામાં ઘૂસેલો એ ભૂલી ગયો? જા જા હવે..

- નહીં જાઉં બોલ, શું કરીશ..

તો આ લે એક ઊંધા હાથની અડબોથ..

બસ, આવું જ કંઈ અત્યારે અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે ચાલી રહ્યું છે.

ચાર ફેબ્રુઆરી, ૨૦૨૩ની બપોરે બે વાગીને ૩૯ મિનિટે અમેરિકાનાં બે F-22 જેટ વિમાનોએ મિસાઈલ દાગીને અમેરિકાના આકાશમાં જ એક ચીની બલૂન તોડી પાડ્યું ત્યારથી બન્ને દેશો વચ્ચે તૂતૂમેમે થઈ રહી છે. આ ચીની બલૂન પોતાની જાસૂસી કરતું હોવાનો અમેરિકાએ આક્ષેપ કર્યો તો સામે હવે ચીને પણ દાવો કર્યો છે કે જાન્યુઆરી, ૨૦૨૨થી અમેરિકાનાં ૧૦ બલૂન ચીનના આકાશમાં જોવા મળ્યાં છે.

અહીં વિવાદનો મુદ્દો બલૂન નથી, પણ બલૂન મોકલીને કરવામાં આવેલી એકબીજાના દેશોની કોઈક રીતની જાસૂસી છે. ચીનનું એક વિશાળ બલૂન ૨૮ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૩ના દિને અમેરિકાના આકાશમાં દેખાયું ત્યારથી આ ધમાધમી ચાલુ થઈ. શરૂઆતમાં તો ચીને એ બલૂન એમનું હોવાનું નકાર્યું, પણ અમેરિકાએ બલૂનની કુંડળી ઓળખી કાઢી એટલે ચીને બોદો બચાવ કર્યો કે આ બલૂન આકાશમાં હવામાનની સ્થિતિ જાણવા ચડાવવામાં આવ્યું છે. જો કે અમેરિકાને આરંભથી જ ચીની બલૂનમાં હાઈ ટેક જાસૂસી ઉપકરણ લાગેલાં હોવાની શંકા હતી.

આ ફુગ્ગો ૬૦,૦૦૦ ફૂટથી ૬૫,૦૦૦ ફૂટની ઊંચાઈ પર ક્યારેક અમેરિકન આકાશમાં તો ક્યારેક કેનેડાના આકાશમાં જોવા મળતો હતો. એટલું જ નહીં, એ અમેરિકાની બે મોટી ન્યુક્લિયર સાઈટ પરથી પસાર થઈ ચૂક્યો હતો અને ત્રીજી તરફ ધીમે ધીમે આગળ વધી રહ્યો હતો.

સામાન્યપણે વાતાવરણનો તાગ મેળવતાં બલૂન એક જગ્યાએ સ્થિર હોય છે, પણ આ ચીની ફુગ્ગો અમેરિકા પર ફરી રહ્યો હોવાને કારણે અમેરિકન સરકારની જાસૂસીવાળી શંકા વધુ પ્રબળ બની.

ચીન તો આમેય લુચ્ચાઈ માટે જાણીતો દેશ છે. એ વિવિધ ઉપકરણોની મદદથી અમેરિકા, જપાન, દક્ષિણ કોરિયા, તાઈવાન, ફિલિપાઈન્સ અને ભારત જેવા દેશની જાસૂસી કરે છે એના પુરાવા ઘણી વાર દુનિયાને મળ્યા છે.

અમેરિકાની નૅશનલ સિક્યોરિટી કાઉન્સિલના પ્રવક્તાએ તો ટ્વીટ પણ કર્યું કે ચીનનાં જાસૂસી બલૂનોએ માત્ર અમેરિકા જ નહીં, પણ પાંચ ખંડના ૪૦ દેશોની ઉપરથી પ્રવાસ કર્યો છે.