મણિપુર કેમ ભડકે બળી રહ્યું છે?

દેશમાં આમ તો અનામતના મામલે અત્યારે બધે શાંતિ છે, પણ આપણા માટે છેવાડાના એવા ઈશાન ભારતના રાજ્યમાં આ લાભ આપવાના મુદ્દે બબાલ મચી અને જોતજોતાંમાં આખું રાજ્ય હિંસાની આગમાં સપડાઈ ગયું.

- બિમલ મહેશ્વરી, નીકિતા શાહ

લોકતક સરોવર. દક્ષિણ એશિયાનું મીઠાં પાણીનું સૌથી મોટું તળાવ. આ તળાવ દુનિયાનું એકમાત્ર ફ્લોટિંગ લેક તરીકે પણ જાણીતું છે. ફ્લોટિંગ એટલા માટે કે તળાવના ઘણાખરા હિસ્સા પર ફૂમડી તરીકે ઓળખાતી વનસ્પતિ તરતી રહે છે. સરોવરનાં પાણીમાં ભાતભાતની ડિઝાઈન બનાવતી આ વનસ્પતિ એટલી મજબૂત કે એના પર મોટું પ્રાણી પણ ચાલી શકે. આ વનસ્પતિનાં ગૂંચળાં મળીને નાના નાના ટાપુ જેવી રચના સર્જે છે. એ રીતે આ એક કુદરતી અજાયબી છે.

આપણા ઈશાનના રાજ્ય મણિપુરમાં પ્રકૃતિએ આવી ઘણી અજાયબી ભરી છે. અહીંના લીમારમ ધોધને પણ એક અજાયબી ગણી શકાય એમ છે, કારણ કે આ એક જ ધોધમાં ત્રણ ધોધ મળે છે. મણિપુર એ આખા ભારતમાં એક જ સ્થળે થતાં ઝુકો લિલી પ્રકારનાં ફૂલનું ઘર પણ છે.

એક અફવાએ સળગાવી આગ: બે પ્રજા વચ્ચે મામલો ગરમ તો હતો જ, ત્યાં કોઈકે ખોટી માહિતી વહેતી કરી એટલે થયો ભડકો.

આમ તો ઈશાન ભારતનાં સાતેસાત રાજ્ય (સિક્કિમ ગણો તો આઠ) પ્રાકૃતિક સૌંદર્યથી ભરેલાં છે. કુદરતે આ વિસ્તાર પર અપાર પ્રેમ વરસાવ્યો છે. એમાંય મણિપુર તો બીજાં રાજ્યોથી કંઈક અલગ, કંઈક ખાસ છે. નવ પર્વતમાળા એને પહેરો દેતી ઊભી છે અને વચ્ચે છે લંબગોળાકાર ખીણપ્રદેશ. જાણે કુદરતે એના અતિ મૂલ્યવાન હીરા કે મણિના રક્ષણ માટે સુરક્ષાપ્રહરીઓને તહેનાત કર્યા હોય. આ ભૌગોલિક રચનાને કારણે જ બ્રહ્મદેશ (મ્યાનમાર)ની સરહદને અડીને આવેલા આ વિસ્તારને મણિપુર એવું નામ મળ્યું હોવાનું કહેવાય છે.

ઑક્ટોબરથી માર્ચ એ અહીંની ટુરિસ્ટ સીઝન છે અને ત્યારે ઘણા સહેલાણીઓ, ખાસ તો પ્રકૃતિપ્રેમીઓ મણિપુરમાં ફરતા દેખાય છે. આ વર્ષની ટુરિસ્ટ સીઝન તો આમેય પૂરી થઈ ગઈ છે અને અત્યારે મણિપુરની સડકો પર નિરાશ્રિતોનાં ધાડાં ને ધાડાં નજરે પડે છે. મણિપુરમાં હમણાં ફેલાયેલી હિંસાએ હજારો નાગરિકોને બેઘર બનાવી દીધા છે અને એ બધા અત્યારે સલામત આશ્રયસ્થાન શોધી રહ્યા છે.

તોફાનને કારણે બીજાં રાજ્યના લોકો ઉચાળા ભરી ગયા તો જેમનાં ઘર સળગ્યાં હતાં એમણે રાહતછાવણીમાં આશરો લીધો.