અંગ્રેજીના વળગણની આડઅસરો!

‘તારું ટાબરિયું મારા ટાબરિયા કરતાં આટલું ફાંકડું અંગ્રેજી કેમ બોલે છે?’ – આ મુજબની જાહેરખબર હજી સુધી ઇંગ્લિશ મીડિયમની સ્કૂલોએ આપવાનું શરૂ કર્યું નથી, ત્યાં સુધી એમ કહી શકાય કે એ સ્કૂલો કૉર્પોરેટ કલ્ચરની બાબતે ઘણી પછાત કહેવાય!

- હર્ષદ પંડ્યા ‘શબ્દપ્રીત'

દિવસે દિવસે અંગ્રેજી અને અંગ્રેજિયતનો ક્રેઝ જેટલો વધતો ગયો છે એટલો તો ઓરિજિનલ અંગ્રેજોનું રાજ હતું ત્યારે પણ નહીં હોય એવું આજના ગુજરાતી માનસમાં ઘર કરી ગયેલા અંગ્રેજી માટેના આકર્ષણ પરથી લાગે છે!

અમારા એક મિત્ર છે, એમને અંગ્રેજીમાં વાત કરવાનો ખૂબ જ શોખ, પણ અંગ્રેજી એટલું આવડે નહીં, પણ એમણે આ બાબતે પેલી કહેવતનું ચુસ્તપણે પાલન કરવા માંડ્યું છે કે, ‘મન હોય તો માળવે જવાય.’ બસ, માળવે જવા માટે એમણે મનને મજબૂત કરી લીધું છે. મતલબ કે અંગ્રેજીમાં વાતચીત કરવા માટે એમણે મનને તૈયાર કરી દીધું. કોઈએ એમને જ્યારથી એવું કહ્યું કે -જુઓ ભ’ઈ, દુનિયામાં કશું જ અઘરું નથી, પડશે એવા દેવાશે. જેવું આવડે એવું અંગ્રેજીમાં બોલ્યે રાખવું. સાંભળનારને સમજ ન પડે તો એની એટલી અણસમજ કહેવાય અને એ એનો પ્રૉબ્લેમ કહેવાય.

આ મિત્રએ વાતવાતમાં ‘ઓહ યેસ્સ’, ‘ઓહ નો’, ‘વાઉ!’, ‘લીટરલી’, ‘આઉટ સ્ટેન્ડિંગ’, ‘માઇન્ડ બ્લોઇંગ’, ‘ઍક્ઝેક્ટલી’, ‘ડેફિનેટ્લી’, ‘યા.યા..’, ‘અલ્ટિમેટલી’, ‘એન્ડ ઑફ ધ ડે’ જેવા શબ્દોનો તડકો લગાવવાનું શરૂ કરી દીધું અને ઉપર વધારાના મરી-મસાલા તરીકે જે રોજના ચીલાચાલુ શબ્દો ‘ઓકે’, ‘થૅન્ક્સ’, ‘વૅલકમ’, ‘શ્યૉર’, ‘સૉરી’નો વઘાર કરીને પોતાની અંગત અંગ્રેજિયતનો પરિચય આપવાનું શરૂ કરી દીધું.

વળગણ અને વળગાડ – આ બંને શબ્દોમાં ફરક છે. આપણામાંના મોટા ભાગના લોકોને અંગ્રેજીનું વળગણ છે અને મોટા ભાગના રાજકારણીઓને અંગ્રેજોનો વળગાડ છે. સાપ ગયા પણ લિસોટા રહ્યા, એમ અંગ્રેજો ગયા પણ એમના ઠાઠમાઠ, એમનું VIP કલ્ચર અને VVIP વલ્ચર આપણે ત્યાં રહી ગયું. આપણે આપણી ફરજ સમજીને આને બાય ઑલ મીન્સ જતન કરીને સાચવી રાખ્યું. સાચવી રાખ્યું એટલું જ નહીં, એને ડે બાય ડે ડેવલપ પણ કર્યું. જોયું? મને પણ અંગ્રેજિયતનો વાઇરસ લાગુ પડી ગયો!