આમ તો આમાં કંઈ નવું નથી. આપણે ત્યાં કોઈ પણ ચૂંટણી હોય, આ રામનદાન ૬૦ ટકાથી ઉપર ભાગ્યે જ થાય છે. લોકશાહી ધરાવતા બહુ ઓછા દેશમાં ૭૦ ટકા કે એથી વધુ મતદારો ચૂંટણીનો એક દિવસ પૂરતોય એમનો અધિકાર ભોગવવા મતદાન કેન્દ્ર સુધી લાંબા થાય છે. આફ્રિકા અને દક્ષિણ અમેરિકાના એવા કેટલાક દેશ છે જ્યાં ૯૦-૯૫ ટકા મતદાન થાય છે, પરંતુ ત્યાં લોકશાહી કરતાંય તાનાશાહીની આણમાં-બંદૂકની અણીએ મતદારને ચોક્કસ ઉમેદવારની તરફેણ કરવાની ફરજ પાડવામાં આવે છે. હા, ઑસ્ટ્રેલિયા અને સિંગાપોર જેવા દેશ ખરા, જ્યાં વ્યાપકપણે મતદાન થાય છે. બાકી તો અમેરિકા જેવી સૌથી સબળ અને જાગ્રત લોકશાહીમાં સુદ્ધાં મતદાનની ટકાવારી ૬૦-૬૨થી ઉપર જતી નથી. અમેરિકાની છેલ્લી (૨૦૨૦ની) ચૂંટણીમાં ૬૬ ટકા મતદાન થયું તો ખુદ ત્યાંના રાજકીય નિરીક્ષકોને નવાઈ લાગી હતી.
મતદાન જાગૃતિ માટે આટઆટલા પ્રચાર છતાં લોકો કેમ ચૂંટણીથી અંતર રાખે છે?
૧૯૫૨માં આપણે લોકસભાની પહેલી ચૂંટણી યોજી ત્યારે સરેરાશ ૬૦ ટકા લોકો મત આપવા ઘરની બહાર નીકળ્યા હતા. પછી એ ટકાવારી ઘટતી બજાર ની નિાવવી જરૂ આ સેવા પાછળ એ વાતની મુ ચાલી હતી. ત્યાર બાદ છેક ૧૯૮૪માં પ્રમાણમાં વધુ લોકોએ મતદાન કર્યું હતું અને એનું કારણ હતું તત્કાલીન વડા પ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધીની હત્યા. ૧૯૮૪ની એ ચૂંટણી પછી છેક ૩૦ વર્ષે ફરી મતદારોમાં થોડો ઉમળકો દેખાયો. એ વખતે લોકો કોંગ્રેસ પ્રણિત મોરચા સરકારનાં એક-એકને આંટી દે એવાં કૌભાંડથી વાજ આવી ગયા હતા અને મોટું પરિવર્તન ઈચ્છતા હતા. નરેન્દ્ર મોદીમાં એમને એ પરિવર્તન તરફ દોરી જનારું પ્રેરક બળ નજરે પડતું હતું. ૨૦૧૪માં દેશનું કુલ મતદાન ૬૪ ટકાની સપાટીએ પહોંચ્યું, એનું મુખ્ય કારણ હતું મોદીના નેતૃત્વમાં પ્રજાને દેખાયેલો ચમકારો.
This story is from the {{IssueName}} edition of {{MagazineName}}.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the {{IssueName}} edition of {{MagazineName}}.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
નોમિનીના સરળ બનેલા નિયમ સમજી લેવામાં સાર
ઈન્વેસ્ટમેન્ટમાં નોમિનીનું મહત્ત્વ વધ્યું છે, ખાસ કરીને કોવિડ બાદ આનો અહેસાસ અનેક પરિવારોને તેમ જ સરકાર અને નિયમન સંસ્થાઓને થયો છે. આર્થિક વ્યવહારો સરળ બનાવવાના ભાગ રૂપે સેબીએ આ નિયમોને વધુ હળવા અને વ્યવહારુ બનાવવાનો નિર્ણય લીધો છે, જેને સમજવા અનિવાર્ય છે.
બોલો... આ રમતમાં હાર-જીત સ્પર્ધકના જ હાથમાં!
પંજા-કુસ્તી તરીકે ઓળખાતી બળાબળની સ્પોર્ટની ૧૭ દિવસની પહેલી ‘પ્રો પંજા લીગ' ગયા વર્ષે યોજાઈ ને આ વર્ષે પણ યોજાશે. આ મહિનાની ૧૯થી મુંબઈમાં એશિયન ઈન્ટરનૅશનલ કપ તથા ૨૦મીથી વડોદરાની પાદરે આવેલા પાદરામાં પંજા-કુસ્તી ચૅમ્પિયનશિપ યોજાઈ રહી છે ત્યારે જાણીએ, બાવડાંનાં બળની રમતની જાણી-અજાણી વાત.
સ્ત્રી રાતના સમયે બહાર ન નીકળી શકે?
‘ઘરની આબરૂ’ માટે પુરુષો ઘરબહાર પણ સલામત વાતાવરણ નિર્માણ કરે અને પોતાનું વર્તન બદલે એ વધુ જરૂરી છે.
દિવાળીમાં બનાવો સૌને ભાવતાં આ વ્યંજન
બધાં પર્વોમાં શિરમોર એવો તહેવાર આવી રહ્યો છે, તમે છો તૈયાર એને સ્વાદિષ્ટ આવકાર આપવા?
એ દિવસોમાં આવી ભૂખ કેમ લાગે છે?
બાળજન્મ પછી પૂરતું દૂધ ન આવતું હોય તો આ ઉપાય અજમાવી શકાય...
લડત પતિના હત્યારાને સજા અપાવવાની...લડત પતિની નિશાનીને જનમ આપવાની...
નજર સામે પતિની હત્યા થતી જોઈ આ મહિલા ઍડ્વોકેટનો ગર્ભપાત થઈ ગયો. એ પછી એની જિંદગીમાં બે જ લક્ષ્ય હતાંઃ ગુનેગારોને જેલ અને પરિવાર આગળ વધારવા એક બાળક! ‘આઈવીએફ’ ટેક્નિકની મદદ મેળવી પતિનાં જાળવી રાખેલાં સ્પર્મથી એમણે એ શક્ય બનાવ્યું.
ભવ્ય ભૂતકાળના વારસાનું કરો જતન
મહારાષ્ટ્રના દમદાર દુર્ગ મેઘરાજાએ વિદાય સાથે વેરેલાં સૌંદર્ય સાથે મહારાષ્ટ્રના ભવ્ય કિલ્લાઓની વિરાસત જોવા માટે તૈયાર છો?
ફૂલના ગરબા, બાધા-માનતાના ગરબા, હરખના ગરબા...
નવરાત્રિમાં તો બધે ગરબા રમાય, પરંતુ ઉત્તર ગુજરાતનાં ઘણાં ગામમાં તો છેક કાળી ચૌદશ અને દિવાળી સુધી કે ક્યાંક તો ખાસ એ બે રાત્રે જ ગરબા થાય, એ પણ કાગળ કે પ્લાસ્ટિકનાં ફૂલના, ખાસ્સા વજનદાર ગરબા. એ માથે લઈને ગામની સ્ત્રીઓને ગરબે રમતી જોવી એ પણ એક લહાવો છે.
એક ફોન કૉલ ને માણસ કંગાળ..
સાઈબર ફ્રૉડની તમામ હદ વટાવી દેતી ડિજિટલ અરેસ્ટ વિક્ટિમથી લઈને કાયદોવ્યવસ્થા, સિસ્ટમને નિર્વસ્ત્ર કરી દેતી આ તે કેવી સાઈબર ઠગાઈ?
પાણી ભલે ઓસરી ગયાં, પૂરની અસર વડોદરાની દિવાળી બગાડશે...
અતિ ભારે વરસાદ અને ઉપરવાસમાં જમા થયેલું પાણી છોડવામાં થયેલી ક્ષતિએ વડોદરાને ડુબાડ્યું હતું. આટલા દિવસો પછી હજી અત્યારે પણ એનાં પરિણામ દેખાઈ રહ્યાં છે ખાલીખમ બજાર રૂપે.