કાચા મકાનમાં રહેતા શ્રમજીવીના નામે છે કરોડોની વેપારી પેઢી!

પાલીતાણા જેવા નાના નગરમાંથી કેટલાક ગરીબ લોકોનાં આધાર કાર્ડના પુરાવા મેળવી થયું ૨૭૦૦ બોગસ વ્યાપારી પેઢીનું રજિસ્ટ્રેશન અને એ પછી ચાલ્યું અબજોનું બોગસ બિલિંગ કૌભાંડ.

- જયેશ દવે (ભાવનગર)

તમારો આધાર નંબર તમારી વ્યક્તિગત ઓળખ છે અને આ ઓળખ એટલે કે તમારો આધાર નંબર બૅન્ક, મોબાઈલ ફોન સર્વિસ પ્રોવાઈડર કંપની, ક્રેડિટ કાર્ડ, પાસપોર્ટ, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ તથા શૅરબજારમાં તમારા રોકાણ સહિતની અનેક યંત્રણા પાસે ઉપલબ્ધ છે.

આ ઓળખ બીજાને હાથવગી થઈ જાય ત્યારે તમારા જ નામ પર તમારા આધારે શું શું થઈ શકે એનો આપણને અંદાજ નથી હોતો અને અંદાજ હોય છે તો પણ આપણે એને ગંભીરતાથી લેતા નથી. એને કારણે બીજાની ઓળખ ચોરી લઈ ક્યાંક ને ક્યાંક, કોઈ ને કોઈ કૌભાંડ ચાલતાં રહે છે.

આવું જ એક કૌભાંડ હમણાં બહાર આવ્યું. ભાવનગર જિલ્લાના નાના એવા પાલીતાણામાંથી સમગ્ર દેશમાં ૨૭૦૦ બોગસ વ્યાપારી પેઢીનું રજિસ્ટ્રેશન થયું, જીએસટી નંબર મેળવવામાં આવ્યા અને કરોડો નહીં, પણ અબજોના બોગસ વ્યવહાર પણ થયા. આ બધું જ જેમના નામે થયું એટલે કે જેમના આધાર નંબર હતા એમની જાણબહાર!

આ કૌભાંડ કઈ રીતે થયું એ સમજવા કેટલીક ટેક્નિકલ બાબત જાણવી જરૂરી છેઃ કાયદો બને એ સાથે જ એની છટકબારી શું હોઈ શકે અને આ કાયદાનો મહત્તમ લાભ શું લઈ શકાય એની શોધખોળ પણ શરૂ થઈ જતી હોય છે. આવું જ થયું છે જીએસટીના મામલે. કરપદ્ધતિને સરળ બનાવવાના અને કરચોરી અટકાવવાના હેતુસર કેન્દ્ર સરકારે ગુડ્સ ઍન્ડ સર્વિસ ટૅક્સ (જીએસટી) લાગુ કર્યો હતો. આશરે સાડા પાંચ વર્ષ પહેલાં અમલમાં આવેલા આ કરમાળખાની માયાજાળમાં અનેક વેપારી-ઉદ્યોગપતિઓ એવા અટવાયા કે કામધંધો ભૂલી ગયા. સામા પક્ષે આ જ ટૅક્સની નીતિનો ફાયદો ઉઠાવી કેટલાક સાવ બેકારમાંથી કરોડપતિ થઈ ગયા છે.