૫હેલું મુહૂર્ત છે શુક્રવાર, ૧૪ જુલાઈ, બપોરે ૨:૩૫ વાગ્યે. બીજું મુહૂર્ત નિરધાર્યું છે ૨૩ ઓગસ્ટ, બપોરે આશરે સવા બાર વાગ્યાનું.
પહેલું મુહૂર્ત છે ચંદ્રયાન-૩ એ ભારતના ત્રીજા મૂન મિશનની રવાનગીનું. દેશના પૂર્વ કાંઠે આવેલા શ્રીહરિકોટાસ્થિત ભારતીય અવકાશવિજ્ઞાન સંશોધન સંસ્થા (ઈસરો)ના લૉન્ચિંગ પૅડ પરથી અતિ શક્તિશાળી રોટમાં સવાર થઈ ચંદ્રયાન-૩ અંતરીક્ષ તરફ ગતિ કરશે અને ૩,૮૪,૦૦૦ કિલોમીટરનું અંતર કાપી ૨૩ ઓગસ્ટના મધ્યાહ્ને ચંદ્રના દક્ષિણ ગોળાર્ધ પર ઊતરવાનો પ્રયાસ કરશે.
પંદર વર્ષ અગાઉ (ઑક્ટોબર, ૨૦૦૮) ભારત પહેલા જ ધડાકે ચંદ્ર સુધી પહોંચ્યું હતું એટલે કે એનું પહેલું મૂન મિશન એ રીતે સફળ રહ્યું હતું. એ પહેલાં ચંદ્રયાને એનું નિર્ધારિત જીવન પૂરું નહોતું કર્યું, પરંતુ ચંદ્રના દક્ષિણ ગોળાર્ધમાં બરફના અતિ સૂક્ષ્મ કણ રૂપે પાણી હોવાની શોધ કરી હતી.
પ્રચંડ તાકતવર અને ‘બાહુબલી' તરીકે ઓળખાતાં લૉન્ચ વેહિકલ માર્ક-૩ દ્વારા સફર કરશે ચંદ્રયાન-૩.
પહેલા પ્રયાસની સફળતાથી સંતોષ માનીને ભારત બેસી ન રહ્યું. ૨૦૧૯માં ભારતે ચંદ્રયાન-૨ પ્રોજેક્ટ સાથે ફરી ચંદ્રની દિશામાં ગતિ કરી. પહેલા ચંદ્રયાનથી આ પ્રોજેક્ટ ઘણો અલગ હતો. એક તો એમાં ત્રણ હિસ્સા હતાઃ ઑર્બિટર, લન્ડર અને રોવર. ચંદ્રયાન ચંદ્રની નજીક પહોંચે એટલે એમાંથી લૅન્ડર તથા રોવર છૂટાં પડ્યાં અને નામ મુજબ ઑર્બિટર ચંદ્રની ફરતે ફરતું રહ્યું. લૅન્ડર ચંદ્રની સપાટી પર ઊતરે (લૅન્ડ થાય) એ પછી રોવર તરીકે ઓળખાતી ચાલણગાડી એમાંથી બહાર આવે અને ચંદ્રની ધરતી પર જુદા જુદા પ્રયોગ કરે અને એની માટીનું પૃથક્કરણ કરે એવી ઈસરોની યોજના હતી. કમનસીબે લૅન્ડર એકદમ નિયંત્રિત ગતિ સાથે ઊતરવાને બદલે બહુ ઝડપે ચંદ્રની સપાટી પર ઊતર્યું, કહો કે રીતસર અફળાયું અને પરિણામે એ જ તબક્કે ખોટકાઈ ગયું.
ટૂંકમાં, લૅન્ડર અને રોવર એમની કામગીરી શરૂ જ ન કરી શક્યાં. અલબત્ત, ઑર્બિટર હજી ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં ફરે છે અને કામ પણ આપે છે. આ જ કારણ છે કે શુક્રવાર, ૧૪ જુલાઈએ ઈસરો જે ચંદ્રયાન-૩ મોકલી રહ્યું છે એમાં આ બે જ મુખ્ય હિસ્સા છે લૅન્ડર, જેનું નામ છેઃ વિક્રમ (હા, વિક્રમ સારાભાઈના નામ પરથી જ!) અને ચંદ્ર પર ચાલનારી ગાડી એટલે કે રોવર, જેનું નામ છેઃ પ્રજ્ઞાન.
この記事は Chitralekha Gujarati の July 24, 2023 版に掲載されています。
7 日間の Magzter GOLD 無料トライアルを開始して、何千もの厳選されたプレミアム ストーリー、9,000 以上の雑誌や新聞にアクセスしてください。
すでに購読者です ? サインイン
この記事は Chitralekha Gujarati の July 24, 2023 版に掲載されています。
7 日間の Magzter GOLD 無料トライアルを開始して、何千もの厳選されたプレミアム ストーリー、9,000 以上の雑誌や新聞にアクセスしてください。
すでに購読者です? サインイン
ઋતુપલટોઃ ભ્રમ ને ભય ફેલાવવાનું શસ્ત્ર?
જાણકારો કહે છે કે ભારત તથા આફ્રિકન રાષ્ટ્રોને વિકાસની દૃષ્ટિએ પોતાના સમોવડિયા બનતાં રોકવા માટે વિકસિત દેશોનું પાછલાં ૧૦૦ વર્ષનું સૌથી મોટું સૅમ એટલે ક્લાઈમેટ ચેન્જ.
ગુજરાતમાં પણ છે વક્કના વિવાદ
રાજ્યમાં જૂની વર્ક્સ મિલકતોની તકરાર અને નવી વક્ત મિલકત માટે દાવા અચાનક વધ્યા છે. અલ્લાહને સમર્પિત મિલકત માટે નૈતિક અને કાનૂની આચરણ સામે હવે સવાલ કેમ ઊભા થાય છે?
આમ રચાયો પેરિસમાં ઈતિહાસ!
પૅરાલિમ્પિક્સ-૨૦૨૪ ૧૭મા સમર પૅરાલિમ્પિક્સમાં ભારતનું પ્રદર્શન શાનદાર રહ્યું. આ વખતે પૅરાલિમ્પિક્સમાં ૮૪ રમતવીર ગયેલા, જેમણે દેશ માટે સાત ગોલ્ડ સહિત કુલ ૨૯ મેડલ જીત્યા.
કલાઈમેટ ચેન્જ ચૂંટણીનો મુદ્દો બને છે!
પૃથ્વીનો ગોળો ધગધગી રહ્યો છે. વાતાવરણ દિવસે દિવસે બગડી રહ્યું છે. જાગ્રત નાગરિક તરીકે હમણાં લોકસભા ચૂંટણી વખતે ભારતીયોએ આ મુદ્દો રાજકારણીઓ સામે મૂકવાની જરૂર હતી. આપણે તો એ કામ ન કર્યું, પરંતુ અમેરિકામાં ટ્રમ્પ-હેરિસ વચ્ચેના જંગમાં ગ્લોબલ વૉર્મિંગ મામલો ઊખળશે ખરો.
સહાનુભૂતિની પાઠશાળા બીજાના પેંગડામાં પગ ઘાલવો
સંવેદના વ્યક્તિને એની સાથેના પ્રત્યેક માણસ સાથે એક સાર્થક અને વિશ્વાસનો સંબંધ સ્થાપિત કરવામાં મદદ કરે છે. માણસો હોય ત્યાં ગેરસમજ, નારાજગી, ટકરાવ થવાં સહજ છે. એ વખતે જવાબદાર વ્યક્તિ તરીકે તમારે દરેકનાં વિચાર અને લાગણીને સમજીને સંબંધોની નૌકા તોફાનમાં ઊંધી ન વળી જાય એ જોવું પડે. એનું નામ જ સંવેદનશીલ નેતૃત્વ.
મણિપુરને ફરી સળગવા ન દો.
શાંતિ ભ્રામક હોય એમ પૂર્વોત્તરના અતિ સંવેદનશીલ સ્થિતિ ધરાવતા રાજ્યમાં ચરુ પાછો ઊકળ્યો છે. બે વાડામાં વિભાજિત પ્રજા વચ્ચે વધુ ખટરાગ થાય એ આપણી માટે નુકસાનકારક છે અને એટલે જ મામલો વધુ બગડે એ પહેલાં સમાધાન જરૂરી છે.
જસ્ટ, એક મિનિટ...
કુદરતનું કોઈ સર્જન શુકન કે અપશુકન કરાવતું નથી હોતું. એ તો આપણે જેવું વિચારીએ અને જોઈએ એવું આપણને લાગે
કરપીણ, દયનીય, અમાનવીય
ખબર નહોતી કે આપસમાં લડ્યા કરશું ને આખરમાં આ તારું, મારું, સહિયારું બધું આમ જ વીતી જાશે.
વિવાદનું ઈમર્જન્સી હૅન્ડિંગ...
બે સત્ય ઘટનાનો એક ને એ પણ સેમ-ટુ-સેમ વિવાદ... 'ઈમર્જન્સી', 'આઈસી-૮૧૪’.
બૅન્ક ધિરાણ સુવિધા હવે આવશે આંગળીનાં ટેરવે
‘યુપીઆઈ’ને ગ્લોબલ સ્તરે વ્યાપક બનાવવાના લક્ષ્ય બાદ બૅન્કિંગ જગતમાં ‘યુએલઆઈ” નામે ક્રાંતિના શ્રીગણેશ થશે.