ખુશીનો માયામ આજે, આ મિનિટે, અહીં!

ખુશ હોવું એટલે દુઃખની ગેરહાજરી નહીં, પણ દુઃખનો સામનો કરવાની ક્ષમતા. પીડા, મુસીબત અને ફરિયાદ ન હોય એને ખુશી ન કહેવાય. મુસીબતોની પેલે પાર જોવાની નજરને ખુશી કહેવાય. ખુશી પેઈન-કિલર છે, પણ એ પીડાને ખતમ નથી કરતી, પીડાનો અનુભવ કરવાની ક્ષમતાને ખતમ કરે છે.

- રાજ ગોસ્વામી

ગ્લાસ બનો, તળાવ નહીં…..

એક માણસ ઝેન ગુરુ પાસે ગયો અને કહ્યું: ‘હું ખૂબ દુઃખી છું. સમાધાન બતાવો.’ ગુરુ એને એક તળાવ પાસે લઈ ગયા અને કહ્યું કે તળાવમાંથી એક ગ્લાસ પાણી ભર અને અંદર થોડું મીઠું નાખીને પી જા. માણસે સૂચનાનું પાલન કર્યું.

‘કેવું લાગે છે પાણી?’ ગુરુએ પૂછ્યું.

‘આ તો બહુ ખરાબ લાગે છે.’ માણસે પાણીને ફૂંકીને કહ્યું.

ગુરુએ કહ્યું: ‘હવે, એટલું જ મીઠું તળાવમાં નાખ અને એમાંથી સીધું જ પાણી પીને કહે કે કેવું લાગે છે.’

માણસે કહ્યું: ‘આ તો સારું લાગે છે.’ ‘

‘મીઠાનો સ્વાદ નથી આવતો?’

‘ના, જરાય નહીં.’

ગુરુએ માણસને હાથ પકડીને બેસાડ્યો અને કહ્યું: ‘જીવનની પીડા મીઠા જેવી હોય છે. એની માત્રા સરખી જ હોય છે, ના વધારે, ના ઓછી. પીડાના અનુભવોની માત્રા આપણે કયા વાસણમાંથી એને ચાખીએ છીએ એના પર નિર્ભર કરે છે એટલે બીજી વાર પીડાનો અનુભવ થાય ત્યારે સ્થિતિની સમજણનો વિસ્તાર કરજે. ગ્લાસ ના બનતો, તળાવ બનજે.’

***

તમે દુનિયાના સૌથી ખુશ દેશનું નામ સાંભળ્યું હશે (ફિનલૅન્ડ), પણ તમને એ ખબર છે કે એક માણસ એવો પણ છે જેને દુનિયાની સૌથી ખુશ વ્યક્તિ ગણવામાં આવે છે? એ વ્યક્તિ ફિનલૅન્ડની નહીં, પણ ફ્રાન્સની છે અને અત્યારે નેપાળના શેચેન બૌદ્ધ મઠમાં રહે છે. ૭૮ વર્ષના આ બૌદ્ધ સાધુ મેથ્યુ રિકાર્ડને મિડિયાએ દુનિયાની સૌથી ખુશ વ્યક્તિનો ખિતાબ આપ્યો છે, પણ એ પોતે એને હસી કાઢે છે.