ચાટવાની મોજ પાડે એ અથાણું ચાવવાની મોજ પાડે એ ચવાણું
દિલ દિમાગ સાથે દેહમાં મોજને વસાવવા મોજ પાડે એ વસાણું
શિયાળામાં ખાવાની મજા પડે એ વાત ગમે તેટલી વાર ચાવી હોય તેમ છતાં તાજી ’ને સ્વાદિષ્ટ લાગે. ગુજરાતમાં આકરો તેમ જ દીર્ઘ ઉનાળો દર વર્ષે એટલી એવી ગંભીર છાપ છોડીને જાય છે કે શિયાળો માંડ આવ્યો હોય એવું લાગે. એમાં ગુજરાતમાં જૈન ’ને સ્વામિનારાયણ ના હોય તેવા શાકાહારી ખૂબ મોટી સંખ્યામાં. સરવાળે ગુજરાતમાં શિયાળાના સ્પેશિયલ પાક ખાવાની મહત્તા ઘણી. એ મામલો સાવ નોખો કે આપણે ત્યાં જાતે જ એવું પ્રમાણપત્ર આપવા લેવાનો રિવાજ છે કે અમારે ત્યાંનું વસાણું બહુ જાણીતું. બાકી સામાન્ય ભાષામાં વસાણું કહેવાતું આ ખાણું માંસાહારીઓ પણ માણે છે ’ને ગુજરાત બહાર પણ લોકપ્રિય છે જ. સૌની પોતપોતાની ચરબી ’ને એમાં શિયાળુ ચરબી વિશેષ. શબ્દકોશ કહે છે કે શરીરને સુધારી દઢ કરે ’ને રોગ મટાડે એવી ઔષધિઓ નાખીને બનાવવામાં આવેલો પાક. શરીરને સુધારી દઢ કરે તેવાં વનસ્પતિનાં મૂળ, પાંદડાં, ફળ વગેરે સુગંધી દ્રવ્યો અથવા ઓસડ તરીકે વપરાય છે તે. જોકે ગુજરાતી શબ્દકોશની વાત ના થાય, એમાં તો એમ પણ કહ્યું છે કે વસાણું અર્થાત્ ફરસાણ, ગાંઠિયા, ભજિયાં વગેરે. ગાંધીને ત્યાંથી મળતી કોઈ પણ ચીજ.
અંગ્રેજીમાં વસાણાં માટે શું શબ્દ છે? કોઈ શબ્દ નથી. વસાણું શબ્દ અંગ્રેજીમાં દાખલ થાય એ માટે આપણી ગુજરાતી ભાષાના મહાનથી લઈને અતિમહાન શાસ્ત્રીઓ મહેનત કરી શકે છે. અગાઉ ભલે ના કરી. ઇંગ્લિશ સ્પીકિંગ લોકો બહુધા ઠંડા પ્રદેશમા રહે છે તેમ જ અંગ્રેજી ભાષાના મૂળ દેશમાં આખું વર્ષ આપણે જેને ઠંડી કહીએ તેવું રહે છે એટલે ત્યાં વસાણું ના હોય. એ લોકો માતા હોય કે પિતા, ઇંગ્લિશ પીતા હોય છે. એ લોકોના ગાંધીની દુકાને એ તૈયાર મળે. આપણે ત્યાં પીવાનું વસાણું હોય છે? દાખલા તરીકે ઉનાળામાં બાફલો હોય છે એમ. આપણા હિમાલયના વિસ્તારમાં વિન્ટર વિશેષ પાક હોય? હિમાલય વિસ્તારમાં ઠંડીમાં વિભિન્ન પ્રકારની ચા કે કાવો દિવસમાં અડીઘડી પીવામાં આવતો હોય છે. ગુજરાતી ખાવાના શોખીન. ગુજરાતીને ખાવા મળે એટલે પણ ખાવાના શોખીન. ગુજરાતીમાં એક કહેવત છે કે જે શિયાળામાં ખાય પાક તેને ના લાગે થાક. હા, એવા ગુજરાતી હશે ખરા કે એટલો બધો પાક ખાય કે ખાઈ ખાઈને થાકી જાય.
This story is from the January 07, 2023 edition of ABHIYAAN.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the January 07, 2023 edition of ABHIYAAN.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
સંપાદકીય
સ્વાગતમ્ અનલ નામ સંવત્સર
પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું!
અહીં જે વિશ્વાસની વાત કરી છે તે માનવી જીવનમાં શ્રદ્ધાનો જે એક ગોખલો શોધે છે તેની છે. દરેક માણસને પોતાના જીવનમાં આવું પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું જોઈતું હોય છે.
પંચામૃત
કેટલાક શ્રદ્ધા ફેલાવે છે, કેટલાક અશ્રદ્ધા!
મોબાઇલ - ઇ-મેઇલ પછી હવે સપનામાં સફળ થઈ સંદેશા મોકલવાની શોધ
દુનિયાની જુદી-જુદી સભ્યતાઓમાં વ્યક્તિને આવતાં સપનાંને લઈને જુદાં-જુદાં અર્થઘટનો કરનારાં શાસ્ત્રો ઉપલબ્ધ છે.
હેન્ડ વોશ વાપરવું જોઈએ કે હેન્ડ સેનિટાઇઝર?
કોવિડ મહામારી દરમિયાન લોકોને હેન્ડ સેનિટાઇઝર વિશે ખ્યાલ આવ્યો.
વિઝા વિમર્શ,
ઇમરજન્સી એપોઇન્ટમેન્ટ
બિંજ-થિંગ
કામ, જો જો ક્યાંક કરી ન નાખે ‘કામ’ તમામ
મિથુન દાની ‘ગરીબો કા અમિતાભ’થી ‘એ' કેટેગરીના હીરો સુધીની સફર
ફિલ્મ ક્ષેત્રે ઉત્કૃષ્ટ પ્રદાન બદલ દાદા સાહેબ ફાળકે ઍવૉર્ડ માટે મિથુન ચક્રવર્તીનું નામ જાહેર થયા બાદ તેમણે કહ્યું હતું, ‘હું કોલકાતાની નાની ગલીઓમાંથી આવ્યો છું. મેં ખૂબ જ સંઘર્ષ કર્યો છે. મેં કરેલી અસાધારણ શરૂઆતને હું ક્યારે નહીં ભૂલી શકું. હું મારી જાતને પૂછું છું, શું આ સાચું છે? હું મારી ભાવનાને શબ્દમાં વ્યક્ત નહીં કરી શકું.’ *** રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર મળ્યા બાદ જ્યારે પત્રકાર ઇન્ટરવ્યૂ લેવા માટે આવ્યા ત્યારે મિથુન ચક્રવર્તી ભૂખના કારણે બોલી શકતા નહોતા. તેમણે પત્રકારને કહ્યું કે, પહેલાં તું જમાડ, પછી જ હું ઇન્ટરવ્યૂ આપીશ!
પ્રવાસન રક્ષા ભટ્ટ
રાજી નીશીનીવા પાર્ક, ઉત્તરાખંડ
ગાંધીજીની ખાદી જનસામાન્યની પહોંચથી દૂર
ગાંધીજીની ખાદી આજે માત્ર વારે-તહેવારે, સરકારી કાર્યક્રમોમાં કે ખૂબ પૈસાપાત્ર વ્યક્તિઓ પાસે જ દેખાય છે. ખૂબ મોંઘી ખાદી ખરીદવાનું સામાન્ય લોકોનું ગજું રહ્યું નથી. ખાદી મોંઘી થઈ એ માટે સરકારી અધિકારીઓની અવ્યવહારુ નીતિ જવાબદાર છે. આજે ખાદીના વણાટ સહિતનાં કામો માટે નવી પેઢી આવવા તૈયાર નથી. ઓછું વળતર અને વધુ મહેનતના કારણે કારીગરો ખાદીથી દૂર થઈ રહ્યા છે.
