ખુદની પ્રશંસા કરવામાં નેતાઓ આત્મનિર્ભર હોય છે!

એ મહાનુભાવનાં ગુણોની શું વાત કરું? વર્ણન કરવા માટે મને શબ્દો નથી મળતા.

- હર્ષદ પંડ્યા ‘ શબ્દપ્રીત'

જ્યોર્જ બર્નાર્ડ શો રાજકારણી નહોતા તેમ છતાં ખુદની પ્રશંસા કરવામાં એ ફુલટાઇમ સ્વાવલંબી હતા. એક દિવસ કોઈએ એમને કહ્યું કે દુનિયાનાં શ્રેષ્ઠતમ ૧૦૦ પુસ્તકોનાં નામ કહી બતાવો, ત્યારે બર્નાર્ડ શોએ એકદમ સહજ ભાવે કહ્યું કે, મેં તો આજ સુધીમાં માત્ર ૧૭ પુસ્તકો જ પ્રગટ કર્યાં છે. આ સાંભળીને પેલાને આશ્ચર્ય થયું એટલે પૂછ્યું: આ તો તમારી ખુદની પ્રશંસા કહેવાય! તમે તમારી જ પ્રશંસા કરો એ ઠીક ન કહેવાય. બર્નાર્ડ શોએ પછી ગંભીર થઈને કહ્યુંઃ તમારી વાત સાચી છે કે એ ખરેખર ‘ઠીક’ ન કહેવાય, કેમ કે એ શ્રેષ્ઠ કહેવાય! અરે ભાઈ, તમે મને એટલો અશક્ત અને પાંગળો માનો છો કે મારી પ્રશંસા માટે હું બીજા પર આધાર રાખું અને બીજાનો મોહતાજ બનું? હજી હું એટલો તો સશક્ત છું જ કે ખુદની પ્રશંસા હું ખુદ કરી શકું!

આનો અર્થ એ થયો મિત્રો, માણસ કોઈ પણ હોય, પોતાનાં વખાણ કરવા પૂરતો તો એ પૂરેપૂરો આત્મનિર્ભર બની ગયો છે.

મુલ્લા નસરૂદ્દીનના ગામમાં જનગણનાવસતી ગણતરી થઈ રહી હતી. અધિકારીએ પૂછ્યું: તમારા પરિવારના સભ્યોની માહિતી આપો. નસરૂદીને કહ્યું: મારા પિતા જેલમાં છે. શું અપરાધ કર્યો હતો એ ન પૂછશો. મારી પત્ની કોઈની સાથે ભાગી ગઈ છે, કોની સાથે એ ન પૂછશો. મારી મોટી દીકરી પાગલખાનામાં છે. એ ન પૂછશો કે એને કઈ બીમારી છે. હા, એને કઈ બીમારી નથી એ પૂછી શકો છો. મારો નાનો દીકરો બનારસ યુનિ.માં છે. એ અધ્યયન કરતો નથી, પણ એનું અધ્યયન યુનિ.ના મનોવિજ્ઞાનીઓ કરી રહ્યા છે કે આ છોકરો રાજકારણમાં જવાની જીદ કેમ કરે છે?!

કોઈ આપણાં વખાણ કરે એ માટે આપણે ધીરજ રાખવી પડે. આવી ધીરજ નહીં રાખી શકનારા કેટલાક અધીરા લોકો અન્યનાં થઈ ગયેલાં વખાણને પોતાના ઍકાઉન્ટમાં જમા કરી દેતા હોય છે. આવો જ એક પ્રસંગ છે અમેરિકન હાસ્યલેખક માર્ક ટ્વેઇન અને ચાઉન્સી ડુપ્યૂનો!

એક દિવસ કોઈ ઇવેન્ટમાં આ બંનેને વક્તવ્ય આપવા માટે એકસાથે નિમંત્રણ આપવામાં આવેલું. એ સમારંભમાં પ્રથમ વક્તા હતા માર્ક ટ્વેઇન. તેમના વક્તવ્ય માટે તેમને પચીસ મિનિટ ફાળવવામાં આવી હતી. પચીસ મિનિટ સુધી તેમણે ખૂબ જ રોચક કિસ્સાઓ અને બૌદ્ધિક રમૂજો રજૂ કરી શ્રોતાઓને રસતરબોળ કરી દીધા.