EVREN MODELİMİZDE YANLIS BİR SEYLER VAR!

EVRENİN İNANILMAZ DERECEDE DETAYLI BİR RESMİNİ ÇİZEBİLİYORUZ AMA BU RESİM KESİNLİKLE TAMAMLANMIŞ DEĞİL. KOZMİK YAPBOZDA EKSİK OLAN ÇOK ÖNEMLİ PARÇALAR VAR VE ONLAR OLMADAN RESİM ANLAMSIZ KALIYOR.

- MARCUS CHOWS

Nobel ödüllü Rus fizikçi Lev Landau, "Kozmologlar genellikle yanılır ama asla şüpheye düşmezler" demişti. Belki de haklıydı. Belki kozmologların biraz daha tevazu sahibi olmaları gerekiyor. Ne de olsa evren üzerine yaptıkları araştırmalarda oldukça muazzam bazı şeyleri gözden kaçırdılar.

Mesela karanlık enerji... Evrenin kütle enerjisinin %68,3'ünü oluşturmasına rağmen tüm uzayı kaplayan ve kozmik genişlemeyi hızlandıran bu görünmez "şey" 1998 yılına kadar keşfedilemedi. Evrenin en büyük kütle bileşeninin bir nesil öncesine kadar fark edilemediğini bir düşünün! Bir de evrenin kütle enerjisinin geri kalan %31,7'sinin aslan payını oluşturan karanlık madde var.

Varlığından ilk olarak 1930'larda şüphelenilmiş olsa da bu ikinci tür görünmez madde, 1970'lerin sonlarına kadar doğrulanamadı. Hem de görünür yıldızlardan ve galaksilerden yaklaşık altı kat daha ağır basmasına rağmen!..

Kozmologlar bu iki şeyi bu kadar uzun süre gözden kaçırmayı başardıklarına göre kozmik yapbozun başka önemli parçalarını da gözden kaçırmış olabilirler mi? 2024 itibarıyla bu sorunun cevabı, "olabilirler". Bazı kozmik anomaliler, astrofizik alanında heyecan yaratıyor ve kozmik karışıma yeni bileşenlerin eklenmesi gerekebileceğine işaret ediyor.

İşte en büyüklerinden üçü...

HUBBLE GERİLİMİ

EVRENİN GENİŞLEME HIZINI ÖLÇEBİLİYORUZ. SORUN ŞU Kİ BU HIZI NASIL ÖLÇTÜĞÜMÜZE BAĞLI OLARAK FARKLI SONUÇLAR ELDE EDİYORUZ.

Ele alacağımız ilk anomali evrenin genişleme hızıyla ilgili. Gök bilimciler bu hızı iki şekilde belirleyebiliyor ve sorun da burada yatıyor: İki yöntem birbirinden farklı sonuçlar veriyor.

Bariz yöntem, yakın evrendeki galaksileri (evrenin temel yapı taşları) gözlemleyerek bizden ne kadar hızlı uzaklaştıklarını ölçmek. Evrenin 13,82 milyar yıl önce doğduğu Büyük Patlama'nın ardından galaksiler kozmik şarapnel parçaları gibi dağıldı ve birbirinden uzaklaşmaya devam ediyorlar.