નીરખને ગગનમાં...

ઊર્જાનો અખૂટ ભંડાર થોરિયમ

- પ્રિયંકા જોષી

આધુનિક માનવના જીવનચક્રને ગતિશીલ રાખવા માટેનું ઈંધણ પૂરું પાડતાં ઊર્જા સ્રોતો. ઘરથી માંડીને અને ઉદ્યોગો, પરિવહનથી માંડીને ખેતી સુધીનાં તમામ ક્ષેત્રો કાર્યરત રાખવા માટે ઊર્જાની સતત જરૂરિયાત રહે છે. પૃથ્વી પર જેમ-જેમ વસતિ વધતી જાય છે, તેમ-તેમ ઊર્જાની જરૂરિયાતમાં પણ સતત વૃદ્ધિ થાય છે. બહોળી જરૂરિયાતને પહોંચી વળવા માટે માણસે આકાશ-પાતાળ એક કર્યા છે. ધરતી, આકાશ, જળ, વાયુ, અગ્નિ અને સૂર્ય કુદરતનાં આ તમામ તત્ત્વોમાંથી તે ઊર્જા સંચિત કરતો રહ્યો છે. થર્મલ પાવર, હાઇડ્રોલિક પાવર, વિન્ડ પાવર અને સોલાર પાવર થકી પ્રાપ્ત થતી ઊર્જા ઓછી પડે છે, તો એ જમીન ખોદીને ખનિજોમાંથી ઊર્જાના નવા સ્રોતો મેળવવાના પ્રયાસો કરતો રહે છે. પરમાણુ અને રેડિયો-ઍક્ટિવ તત્ત્વોને ઊર્જાના પ્રાથમિક સ્રોત તરીકે ઉપયોગમાં લઈ શકાય તે માટે સંશોધનો થતાં રહે છે, પરંતુ વાત માત્ર માનવીય જરૂરિયાતો પૂરતી મર્યાદિત નથી. આ વિશે પર્યાવરણ પર પડતી અસરોને પણ ધ્યાનમાં લેવી જરૂરી છે. આ સંતુલન ભવિષ્ય માટે આવશ્યક છે. હાલમાં સોલાર એનર્જીની ગણના બેસ્ટ રિન્યુએબલ એનર્જી સોર્સ તરીકે થઈ રહી છે.

ભારત સહિત દુનિયાના તમામ શક્તિશાળી દેશો પોતાના વિશાળ જનસમુદાયની જરૂરિયાત સંતોષી શકે તેવા ઊર્જાના નવા વૈકલ્પિક સ્રોતો વિશે સંશોધનો કરી રહ્યા છે. રશિયા અને અમેરિકા તેમની પરમાણુ ટૅક્નોલૉજીને વિકસાવીને પરમાણુ ઊર્જાને પ્રાથમિક ઊર્જા સ્ત્રોત બનાવવા માટે ઉપરતળે થઈ રહ્યા છે. તેવા સમયે ચીને ઊર્જાનો એવો ભંડાર શોધી કાઢ્યો છે જે હજા૨ો વર્ષ સુધી ખૂટશે નહીં. કૃત્રિમ સૂર્ય બાદ ચીનની આ નવી જાહેરાતે સમગ્ર વિશ્વમાં ખળભળાટ મચાવી દીધો છે.