ગુજરાતમાં તો એ દિવસોમાં લોકસભા ચૂંટણી માટેનું મતદાન પૂરું થઈ ગયું હતું, પરંતુ દેશના બીજા ઘણા વિસ્તારોમાં હજી ચૂંટણીની ગરમી હતી. ગુજરાતમાંય ગરમી હતી જ, પણ અલગ પ્રકારની. મે મહિનાના છેલ્લા દિવસોમાં આકાશમાંથી રીતસર અગ્નિવર્ષા થઈ રહી હતી અને એ વચ્ચે કચ્છના નાના રણમાં વન વિભાગના ૭૦૦ જણનો સ્ટાફ આશરે ૧૫૦૦ વૉલિન્ટિયર્સ સાથે મળીને એક મહત્ત્વની કવાયત કરી રહ્યો હતો.
એ કવાયત હતી ઘુડખરની ગણતરીની. ઘુડખર એ પહેલી નજરે ગધેડા જેવું દેખાતું પ્રાણી. ઘુડ એટલે ઘોડો અને ખરનો અર્થ ગધેડો. જો કે આમ તો એ ખચ્ચર અને ગધેડાથી થોડાં અલગ લક્ષણ ધરાવતી જુદી જ પ્રજાતિનું પ્રાણી છે, જે જંગલી અથવા રાની ગધેડા (ઈન્ડિયન વાઈલ્ડ ઍસ) તરીકે પણ ઓળખાય છે. હિંદીમાં એને ગોરખર કહે છે. વાસ્તવમાં ઘુડખર આ બન્ને પ્રાણી કરતાં જીવશાસ્ત્રીય અને વૈજ્ઞાનિક બન્ને રીતે અલગ જાતિનું છે. ઘુડખર એક ખડતલ પ્રાણી છે અને એનું વજન ૭૦થી ૯૦ કિલો સુધીનું હોય છે. ઘુડખરના શરીરનો ઉપરનો ભાગ પીળાશ રંગનો હોય છે, જ્યારે હોઠ અને નાક કાળા રંગનાં હોય છે. નર અને માદા બન્ને સરખાં રૂપ-રંગ ધરાવે છે.
એશિયાટિક સિંહ જેમ આખા ભારતમાં માત્ર ગુજરાતમાં જોવા મળે છે એમ ઘુડખર પણ માત્ર કચ્છના નાના રણમાં જોવા મળે છે. ત્યાં આ પ્રાણીઓની વસતિને ધ્યાનમાં લઈ એના ૪૯૫૪ ચોરસ કિલોમીટર જેટલા વિસ્તારને વર્ષ ૧૯૭૩માં ઘુડખર અભયારણ્ય તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો અને આ જ આખા વિસ્તારમાં કુલ ૩૫૦ જેટલા પૉઈન્ટ પર હમણાં ઘુડખરની ગણતરી કરવામાં આવી. ગીરમાં સિંહોની ગણતરીની જેમ આધુનિક ટેક્નોલૉજીની મદદ અહીં પણ લેવામાં આવી.
Bu hikaye Chitralekha Gujarati dergisinin June 24 , 2024 sayısından alınmıştır.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Giriş Yap
Bu hikaye Chitralekha Gujarati dergisinin June 24 , 2024 sayısından alınmıştır.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Giriş Yap
વિખવાદનો અંત લાવવાની શરૂઆત અહીંથી કરો...
અઢારમી લોકસભાનું પહેલું સત્ર શરૂ થઈ રહ્યું છે, પણ ચૂંટણીનું પરિણામ લાવનારાં વોટિંગ મશીન સામેની શંકા હજી દૂર થઈ નથી. કોઈ મતદાન પ્રક્રિયા વાંધાવચકા સામે ‘ફુલપ્રૂફ’ ન હોઈ શકે એવું માની લઈએ તો પણ એ વિશેના મતભેદ દૂર કરવાના પ્રયાસ તો થવા જ જોઈએ.
જસ્ટ એક મિનિટ...
દરેક વ્યક્તિ ક્યારેક તો જૂઠું બોલી જ હોય છે. ખોટું બોલવાનાં ઘણાં કારણ હોય છે.
આજની ઘડી તે રળિયામણી...
દિલાસો ખોટો આપ ના જનમ-જનમની વાતનો ગુજારવો છે બસ અહીં, આ એક ભવની વાત કર. શાંતિલાલ કાશિયાણી
છવાઈ ગયા બચ્ચન...
દીપિકા પદુકોણ-પ્રભાસ-અમિતાભ બચ્ચન 'કલ્કિ ર૮૯૮’માં.
સાવધાન... પોલીસ હવે આકાશમાંથી રાખે છે તમારા પર નજર
આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સથી સજ્જ મોનિટરિંગ અને ડિટેક્શન સિસ્ટમ સાથે સજ્જ થઈ રહ્યું છે ભારત.
અનવૉન્ટેડ બાળક પેદા જ ન થાય તો?
પોતાની મરજીથી ગર્ભધારણ કર્યા પછી સ્ત્રીનો વિચાર બદલાઈ જાય ત્યારે...
બધી ગાંઠ કૅન્સરની ન પણ હોય...
બાળકના જન્મ પછી ‘આ’ સમસ્યા થાય તો કરવું શું? જવાબ છે, ફિકર તો ન જ કરવી. કારણ, તમે એકલાં નથી.
ઘરને કો તૈયાર... અંદરથી અને બહારથી...
ચોમાસાનો આનંદ માણવો હોય તો આટલી તકેદારી લો અત્યારે જ!
ડર લાગે, સૂગ રાડે... પણ કામ તો કરવાનું જ ને?
ગંધાતી, કોહવાઈને ફલી ગયેલી અને ક્ષતવિક્ષત લાશ જોઈને ભલભલા પુરુષોના પણ પગ ઢીલા થઈ જાય તો કાચું હૃદય ધરાવતી હોવાની છાપ હોય એ સ્ત્રીનું શું ગજું? પણ અહીં તો છે ત્રણ ધોરણ ભણેલાં એક આદિવાસી મહિલા, જે છેલ્લા બે દાયકા દરમિયાન એવા આઠ હજારથી વધુ મૃતદેહોના પોસ્ટમૉર્ટમ પ્રોસેસમાં સહાયક બન્યાં છે. અપૂરતા કહી શકાય એટલા વળતર છતાંય નિષ્ઠાભેર એ ફરજ બજાવતી સ્ત્રીની કપરી કામગીરીની એક ઝલક.
અનેક અવરોધ છે તો ઉપાય પણ છે જ...
‘આયેગા તો મોદી હી’ આખરે સત્ય સાબિત થયું, વડા પ્રધાનની સોગંદવિધિ થઈ ગઈ અને પ્રધાનો વચ્ચે ખાતાંની વહેંચણી પણ થઈ ગઈ, પરંતુ શું મોદી સરકાર એની આગલી ટર્મ જેવાં જોશપૂર્વક કામ કરી શકશે યા ટેકાવાળી સરકારને એ રીતે કામ કરવા મળશે? હા, મોદી સરકાર માટે સંકેત તો સારા મળી રહ્યા છે.