પ્રકૃતિને પજવવાની વાયડાઈ ક્યાં સુધી કરશો?
Chitralekha Gujarati|August 19, 2024
એ તમને ઊંઘતાં ઝડપી લેશે, ભાગવાનો તો સમય જ નહીં આપે, પાંચ-સાત સેકન્ડમાં ખેલ ખતમ કરી નાખશે. આ એક એવી મારકણી પ્રાકૃતિક આપદા છે, જેમાં તમે ખોટા સમયે, ખોટી જગ્યાએ હશો તો બચવાનું સંભવ નથી. આ આપદા એટલે કે ભૂસ્ખલન. ભારતના ૧૪૭ જિલ્લા એટલે દેશનો ૧૨.૬ ટકા વિસ્તાર એનાથી પ્રભાવિત છે. ૨૦૧૩ની કેદારનાથ ઘટના હોય કે હમણાં ૩૦ જુલાઈએ કેરળના વાયનાડ પર મોત બનીને ત્રાટકેલી લૅન્ડસ્લાઈડ હોય, એ દરેકે પુરવાર કર્યું છે કે પ્રકૃતિ પર અતિક્રમણ કરનારને દંડ મળે જ છે.
સમીર પાલેજા (મુંબઈ)
પ્રકૃતિને પજવવાની વાયડાઈ ક્યાં સુધી કરશો?

ગુજરાતી ભાષામાં વરસાદની તીવ્રતા મુજબ એના બાર પ્રકાર કહ્યા છે, ફરફર વરસાદથી હેલી વરસાદ સુધી. હમણાં (૨૯-૩૦ જુલાઈની મધરાતે) કેરળના વાયનાડ જિલ્લામાં અનરાધાર, મુશળધાર, સાંબેલાધાર, ઢેફાફાળ અને પાણમેહ જ નહીં, પણ જે હેલી વરસી એમાં ઊંચા પહાડ પરની જમીન અચાનક ધસી પડી, જેના પ્રતાપે મોટી ગાડી જેવડી ગંજાવર શિલા, પથ્થર, ઊખડી ગયેલાં તોતિંગ વૃક્ષો, માટીના લોંદા, કાદવ બધું નદીમાં ઠલવાયું. જરા આગળ જતાં નદીના ફાંટા પડી ગયા.

આપણી અવકાશવિજ્ઞાન સંશોધન સંસ્થા ઈસરો સંચાલિત નૅશનલ રિમોટ સેન્સિંગ સેન્ટરના અંદાજ પ્રમાણે ભૂસ્ખલનને કારણે ૮૬,૦૦૦ ચોરસમીટર જમીન ખસકી ગઈ. લગભગ આઠ કિલોમીટર સુધી આ રગડો ધસમસતો આવ્યો. ઈરુવાંઝિપુરા નદીના તો ઘણાં ઠેકાણે કિનારા પણ તૂટી ગયા. મુંડકાઈ અને । એ બે ગામમાં ભયાનક તારાજી થઈ. અત્તામાલા અને કુનહમમાં પણ વ્યાપક નુકસાન થયું.

ચિત્રલેખાનો આ અંક તમારા હાથમાં આવશે ત્યાં સુધી મૃતકોની સંખ્યા ૪૦૦થી વધુ થવાની શક્યતા છે. અહીં જરૂર નોંધજો કે કેરળમાં ૨૦૧૮નાં પૂરમાં ૪૮૩, ૨૦૨૦ના ચક્રવાતમાં ૧૮૯ અને ગયા વર્ષે અતિવૃષ્ટિમાં ૧૨૩ જાન ગયા છે, છતાં કેરળના સત્તાધારી ડાબેરી પક્ષે વાયનાડની કરુણાંતિકાનો દોષ ધાર્યા મુજબ જ કેન્દ્ર સરકાર પર ઢોળી દીધો. ખેર, આપણે અહીં રાજકારણ થોડું બાજુએ રાખીને ભૂસ્ખલનનું વિજ્ઞાન સમજીએ.

૨૦૧૯માં કોંગ્રેસના નેતા રાહુલ ગાંધી અમેઠીની સાથે વાયનાડથી પણ લોકસભા ચૂંટણી લડ્યા ત્યારથી કર્ણાટકના બાંદીપુર નૅશનલ પાર્ક અને મુહુમલાઈ ટાઈગર રિઝર્વને અડીને આવેલો કેરળનો આ જિલ્લો દેશઆખામાં જાણીતો થયો. અલબત્ત, છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં અહીંનું કુદરતી સૌંદર્ય માણવા બહુ લોકો આવતાં થયા છે અને એને કારણે વાયનાડના ડુંગરાઓ પર આડેધડ હોટેલ્સ ખૂલી ગઈ છે. પર્યટનવિકાસના નામે થયેલાં આ બાંધકામ જ હમણાં મોટા પ્રમાણમાં ભૂસ્ખલન થવાનું કારણ બની ગયાં.

Bu hikaye Chitralekha Gujarati dergisinin August 19, 2024 sayısından alınmıştır.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

Bu hikaye Chitralekha Gujarati dergisinin August 19, 2024 sayısından alınmıştır.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

CHITRALEKHA GUJARATI DERGISINDEN DAHA FAZLA HIKAYETümünü görüntüle
મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.
Chitralekha Gujarati

મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.

ઉંમરના છ દાયકા પાર કરી ચૂકેલી આ મહિલાને જીવનમાં કંઈક કરવાનું બાકી હોય એમ લાગ્યા કરતું એટલે એમણે સ્વિમિંગ શીખવાનું શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, રાજ્ય લેવલે અનેક હરીફાઈમાં ભાગ લઈ વિજયી પણ બન્યાં. એ પછીય કંઈક અધૂરપ લાગતી તો ભરતનાટ્યમ તથા કથક જેવાં ક્લાસિકલ નૃત્ય શીખ્યાં અને એમાં પણ વિશારદ હાંસિલ કરી. એ સાઈકલિંગ કરે, ક્લાસ ચલાવે અને સાથે જીવનથી નિરાશ થયેલી મહિલાઓમાં ઊર્જા ભરવાનું કામ પણ કરે.

time-read
4 dak  |
November 25, 2024
અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?
Chitralekha Gujarati

અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?

શું તમે જાણો છો, હવે અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણનો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે... આવા સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવાનાં કારણ અને રીત શું હોય છે? આ રોકાણ કરવું જોઈએ ખરું? ચાલો સમજીએ, અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સની નાની માર્કેટને, જે ધીમે ધીમે મોટી થતી જાય છે.

time-read
3 dak  |
November 25, 2024
ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.
Chitralekha Gujarati

ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.

રસાકસીની ધારણાવાળી અમેરિકન પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એકતરફી જીત મેળવીને વિશ્વઆખાને સ્તબ્ધ કરી દીધું. ટ્રમ્પના આ ભવ્ય વિજય પાછળ ઘણા ઈન્ડિયન અમેરિકન્સની પણ મહેનત છે. હવે એમના પ્રધાનમંડળમાં ભારતીય કે હિંદુ કનેક્શન્સ ધરાવતા રાજકારણીઓને સ્થાન મળશે કે નહીં એની ચર્ચા છે.

time-read
4 dak  |
November 25, 2024
ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!
Chitralekha Gujarati

ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!

ચોરી, લૂંટ કે મર્ડરની ઘટનાના આરોપી સુધી પહોંચવા પોલીસજવાનોની સાથે ડૉગ સ્ક્વૉડ જોવા મળે એ કોઈ નવી વાત નથી. દાયકાઓથી પોલીસતંત્ર શ્વાનને એવી તાલીમ આપે છે કે જે ગુનેગારના સગડ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે. ગુજરાત પોલીસે હવે ડૉગને તાલીમ આપવામાં એક ડગલું આગળ વધીને ક્યાંય દારૂ સંતાડવામાં આવ્યો હોય એ શોધી શકે એ માટે ખાસ બે ‘આલ્કોહોલ ડિટેક્શન ડૉગ’ તૈયાર કર્યા છે.

time-read
3 dak  |
November 25, 2024
લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?
Chitralekha Gujarati

લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?

આને ‘પરણવાની સજા’ કહો કે બીજું કંઈ, આ છે તો હકીકત અને આંકડા પણ એમ જ બોલે છે.

time-read
3 dak  |
November 18, 2024
અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ
Chitralekha Gujarati

અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ

ગર્ભાવસ્થામાં એનિમિયા સ્ત્રી ઉપરાંત ગર્ભસ્થ શિશુના સ્વાસ્થ્ય સામે જોખમ ઊભું થાય એ પહેલાં ચેતી જાવ...

time-read
3 dak  |
November 18, 2024
મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની
Chitralekha Gujarati

મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની

દિવાળીમાં બહારના નાસ્તા અને તેલવાળો ખોરાક ખાઈને કંટાળી ગયા છો?

time-read
2 dak  |
November 18, 2024
પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!
Chitralekha Gujarati

પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!

સ્વભાવે અંતર્મુખી એ મહિલા ઈન્ટિરિયર ડિઝાઈનર તો બની, પરંતુ લોકોનાં ઘરને સજાવવાને બદલે ઘરેથી રસોઈકળાથી નાની સ્ટાર્ટ-અપ કંપની શરૂ કરી અન્ય મહિલાનાં જીવન સજાવ્યાં. આ અમદાવાદી માનુનીની ચૉકલેટ્સનો સ્વાદ દેશ-વિદેશની દાઢે વળગ્યો છે.

time-read
3 dak  |
November 18, 2024
વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ
Chitralekha Gujarati

વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ

ખાસ્સી ગુજરાતી વસતિ ધરાવતા કોચીના ‘મિની હરિદ્વાર' સમા મટનચેરી વિસ્તારનું જલારામ ધામ.

time-read
1 min  |
November 18, 2024
હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...
Chitralekha Gujarati

હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...

વનવગડામાં પણ માણસજાતનો કોઈ એક દોસ્ત વસતો હોય તો એ છે ગજરાજ. જંગલી જીવોમાં સૌથી વધુ સમજદાર અને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ એવા હાથીભાઈ સાથે માણસોનો નાતો આમ તો બહુ જૂનો છે, આપણે હાથીની પૂજા પણ કરીએ છીએ, પરંતુ હમણાં હમણાં હાથી અને માનવ વચ્ચે ઘર્ષણના અનેક કિસ્સા બની રહ્યા છે.

time-read
5 dak  |
November 18, 2024