રંગોળી કળાનું સંવર્ધન કરતું વડોદરા
ABHIYAAN|October 22, 2022
સમયાંતરે વ્યસ્ત બનતાં જતાં અને બદલાતાં જતાં જીવનમાંથી ઘણી બધી બાબતોની જેમ રંગોળીની પણ બાદબાકી થઈ ગઈ છે, પરંતુ આ કલાને વિસરાવા ન દે એવા શહેરનું નામ વડોદરા છે! વડોદરા સાથે રંગોળી વિશિષ્ટ રીતે જોડાયેલી અને જળવાયેલી છે.
સુશીલા મેકવાન
રંગોળી કળાનું સંવર્ધન કરતું વડોદરા

સૂક્ષ્મ જીવોથી માંડી કદાવર પ્રાણીઓ વિવિધ રંગધારી હોય છે. તો ફળો, ફૂલો કે વૃક્ષોના રંગવૈવિધ્યની તો વાત જ શી કરવી? પણ જો તમારે કુદરતની જીવંત રંગોળી જોવી હોય તો ઊડતાં પતંગિયાં નીરખવાં પડે, ડિઝાઇન અને રંગોની અદ્ભુત જીવંત રંગોળી તમને જોવા મળે. ફૂલોની રંગોળી જોવી હોય તો વેલી ઓફ ફ્લાવર્સની મુલાકાત લેવી પડે. કેટલાક સાવ નાના કીટકોના સુંદર ભડકીલા રંગો જોઈને આભા બની જવાય કે આ અલ્પજીવી નાના જીવને પણ કુદરતે કેવા શણગાર્યા છે! આ બધી રંગીન શોભા જોતાં એમ નથી લાગતું કે કુદરત આપણને રંગોની સમીપ રાખવા ઇચ્છે છે. કુદરત તો રંગવિહીન પાણીમાં પ્રકાશના સાયુજ્યથી સપ્તરંગી મેઘધનુષ્યની રંગોળી પૂરી, જાણે આપણને પણ જીવનમાં રંગ પૂરણી માટે પ્રેરિત કરે છે. માટીના એકમાત્ર રંગમાંથી તે પુષ્પોમાં અનેક રંગોની રંગોળી પ્રગટાવે છે.

રંગોલી કલાનું ઉદ્ભવસ્થાન ભારત જ છે. આ પ્રાચીન લોકકલા ક્યારેક પ્રત્યેક આંગણાના ઉંબરે શોભતી હતી. જે ઘરમાં પ્રવેશનારના સ્વાગત સાથે તેના મનને પણ પ્રસન્નતાથી ભરી દેતી હતી. પરાપૂર્વથી ચાલતી આવતી આ કલાનું સ્વરૂપ કાળક્રમે બદલાતું રહ્યું છે. રંગોળી ખુશી અને આનંદનું પ્રતીક છે. મહારાષ્ટ્ર અને કેરળના કેટલાક ભાગોમાં આજે પણ આ કલા જીવંત છે. તામિલનાડુ, આંધ્ર, ઓડિસા અને રાજસ્થાન જેવાં રાજ્યોમાં રંગોળી જુદાં-જુદાં નામે ઓળખાય છે. રંગોળીમાં વપરાતા પદાર્થો પણ બદલાતા રહ્યા છે. આધુનિક રંગો ઉપલબ્ધ નહોતા ત્યારે કુદરતી પદાર્થો, રંગીન પથ્થરો કે ફૂલ પાંદડાં, અનાજ અને મસાલા જેવી વસ્તુઓનો પણ રંગોળીમાં કે ઉપયોગ કરવામાં આવતો.

ગ્રામ્ય માન્યતા અનુસાર રંગોળી અનિષ્ટ અને દરિદ્રતાને ઘરમાં પ્રવેશતાં રોકે છે. તેથી કેરળ અને મહારાષ્ટ્રમાં આજે પણ અમુક ઘરોમાં સવારે ઉંબરાને વ્યવસ્થિત સાફ કર્યા બાદ સ્ત્રીઓ તેને રંગોળીથી સજાવે છે. `ગોળી એક પ્રકારની લક્ષ્મણ રેખા જ છે જે અશુભને ઘરમાં પ્રવેશતાં રોકે છે.

هذه القصة مأخوذة من طبعة October 22, 2022 من ABHIYAAN.

ابدأ النسخة التجريبية المجانية من Magzter GOLD لمدة 7 أيام للوصول إلى آلاف القصص المتميزة المنسقة وأكثر من 9,000 مجلة وصحيفة.

هذه القصة مأخوذة من طبعة October 22, 2022 من ABHIYAAN.

ابدأ النسخة التجريبية المجانية من Magzter GOLD لمدة 7 أيام للوصول إلى آلاف القصص المتميزة المنسقة وأكثر من 9,000 مجلة وصحيفة.

المزيد من القصص من ABHIYAAN مشاهدة الكل
આવી છૂટ શા માટે?
ABHIYAAN

આવી છૂટ શા માટે?

અમેરિકાના ડિપાર્ટમૅન્ટ ઑફ સ્ટેટે એમના નવા પ્રેસિડન્ટ એમનું પ્રેસિડન્ટ પદ સંભાળે એના થોડા દિવસો પહેલાં જ આ જે છૂટની જાહેરાત કરી છે એ ખરેખર આશ્ચર્ય પમાડનારી છે

time-read
3 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
મનોરંજન
ABHIYAAN

મનોરંજન

અલવિદા, શ્યામ બેનેગલ!

time-read
3 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
વામા વિશ્વ આરોગ્ય
ABHIYAAN

વામા વિશ્વ આરોગ્ય

સૂકામેવાની તાસીર અને તેનો ઉપયોગ

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
સન્માન
ABHIYAAN

સન્માન

બેગુજરાતી સાહિત્યકારોને રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
ભીંતચિત્રોમાં રસાયેલી મધુરમ્ કૃષ્ણકથા
ABHIYAAN

ભીંતચિત્રોમાં રસાયેલી મધુરમ્ કૃષ્ણકથા

ઇતિ અહં સર્વસ્ય પ્રભાવો મૂટઃ પ્રવવંતે મત્વાભજન્તેમબુધાભવ-સમન્વિતા અહમ્ આત્માગુડાકેસા સર્વ-ભૂસ્ય-સ્થિતઃ અહમ્ આદિશ્ચ ચ મધ્યમ્ ચ ભૂતાનમ્ અન્ત એવ ચ

time-read
5 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
કચ્છમાં એજ્યુકેશનલ ટૂરિઝમ
ABHIYAAN

કચ્છમાં એજ્યુકેશનલ ટૂરિઝમ

કચ્છ જોવા તો ઘણા લોકો આવે છે, પરંતુ તેને સમજવા બહુ ઓછા. શાળામાં જતાં બાળકો કે તરુણોને ભણવામાં કચ્છ અને કચ્છને લગતી બાબતો આવતી હોય છે. સિંધુ સંસ્કૃતિ વિશે તો તેઓ ભણે છે, પરંતુ ખરેખરી સાઇટ ઉપર જઈને તેનો અહેસાસ કેવો હોય છે તે જાણી શકતા નથી. તેઓ ખેતી વિશે ભણે છે, કલા અંગે પણ ભણવામાં આવે છે. કચ્છમાં આવીને આ અને આના જેવી અનેક બાબતો વિશે તેઓ જાણી, માણી અને અનુભવી શકે છે. કચ્છ વિશે કચ્છ બહારના વિદ્યાર્થીઓને આ બાબત સમજાવવાની પહેલ હુન્નરશાળા ફાઉન્ડેશન દ્વારા કરવામાં આવી છે. નવેમ્બરથી ફેબ્રુઆરી સુધી શાળા અને કૉલેજના વિદ્યાર્થીઓ કચ્છમાં આવીને જે-તે વિષયના નિષ્ણાતો સાથે વિવિધ જાતના અનુભવો મેળવે છે. ૩થી ૧૦-૧૨ દિવસ સુધી વિદ્યાર્થીઓ અહીં રહે છે.

time-read
4 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
પ્રવાસન
ABHIYAAN

પ્રવાસન

સેન્ટ ફ્રાન્સિસ ચર્ચ, ફોર્ટ કોચી .

time-read
5 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
સારાન્વેષ
ABHIYAAN

સારાન્વેષ

મધર મેરી : પવિત્રતાના પાયા પર...

time-read
5 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
ચર્નિંગ ઘાટ
ABHIYAAN

ચર્નિંગ ઘાટ

ભારતમાં મોગલ કાળમાં પણ ક્રિસમસની ઉજવણી થતી હતી

time-read
7 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025
રાજકાજ
ABHIYAAN

રાજકાજ

શેખ હસીનાના પ્રત્યાર્પણની ભારતને ફરજ પાડી શકાય ખરી?

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 04/01/2025