CATEGORIES

कोविड-19 का कृषि पर प्रभाव
Bhugol aur Aap

कोविड-19 का कृषि पर प्रभाव

कोविड-19 पैंडेमिक एक ओर जहां मानव स्वास्थ्य व प्रकारांतर से उसके जीवन पर संभवतः अब तक का सबसे खतरा साबित हो रहा है, तो दूसरी ओर वैश्विक अर्थव्यवस्था के स्वास्थ्य के लिए भी यह एक बड़ी चुनौती साबित हो रही है।

time-read
1 min  |
April 2020
जलवायु अस्थिरता और भारत में श्रम प्रवासन
Bhugol aur Aap

जलवायु अस्थिरता और भारत में श्रम प्रवासन

जलवायु-प्रेरित प्रवासन ने श्रम प्रशासन के लिए नई उभरती चुनौतियों को सामने रखा है। पहले से मौजूद क्षेत्रीय असमानताएं, मौजूदा गरीबी स्तर, हुए और मौजूदा श्रम कानूनों की आंशिक प्रकृति, आदि हमें जलवायु प्रवासियों की कमजोर स्थितियों के और बदतर होने के बारे में सचेत करते हैं।

time-read
1 min  |
April 2020
डैटा बैंक भारत में सड़क अवसंरचना
Bhugol aur Aap

डैटा बैंक भारत में सड़क अवसंरचना

सड़क परिवहन को भारत में अवसंरचना का आधार कहा जा सकता है। इसके कई कारण भी हैं।

time-read
1 min  |
April 2020
हाइड्रॉक्सीक्लोरोक्वीन व कोविड-19
Bhugol aur Aap

हाइड्रॉक्सीक्लोरोक्वीन व कोविड-19

कोविड-19 रोगियों के उपचार के लिए हाइड्रॉक्सीक्लोरोक्वीन का उपयोग करने पर बहस विशेष रूप से तब आरंभ हुयी, जब यह खबर सामने आई कि अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प ने 29 मिलियन खुराक का स्टॉक जमा कर लिया है।

time-read
1 min  |
April 2020
WARNING SIGNAL
Down To Earth

WARNING SIGNAL

Why does India fail to caution its farmers of weather changes despite a rich meteorological infrastructure?

time-read
5 mins  |
May 16, 2020
Down To Earth

HAVE WE GIVEN IN?

Countries are taking a leap of faith to return to normalcy and get the economy going. India is desperately trying to follow suit. But can it do so without letting its guard down?

time-read
8 mins  |
May 16, 2020
Down To Earth

DISTRESS DRAFT

Centre is in a rush to amend power law. The draft bill takes away powers from state governments and gives them to private firms

time-read
5 mins  |
May 16, 2020
Down To Earth

Roots Of Water Scarcity

Contrary to popular belief, afforestation programmes that blindly plant trees in the hope of conserving water only end up consuming more water

time-read
5 mins  |
May 16, 2020
ऊंचे सुर और ऊंचे स्थान का सम्बंध
Srote

ऊंचे सुर और ऊंचे स्थान का सम्बंध

अब तक हुए कई अध्ययन इस बात की ओर इशारा करते हैं कि हम मनुष्य आम तौर पर उच्च तारत्व (या आवृत्ति) वाली ध्वनियों यानी तीखी आवाज़ों, जैसे सीटी की आवाज़ के साथ किसी ऊंची जगह की कल्पना करते हैं। और अब बायोलॉजी लेटर्स में प्रकाशित एक अध्ययन कहता है कि कुत्ते भी ऐसा ही करते हैं।

time-read
1 min  |
February 2020
वॉम्बेट की विष्ठा घनाकार क्यों होती है?
Srote

वॉम्बेट की विष्ठा घनाकार क्यों होती है?

नोबेल पुरस्कारों की घोषणा के बाद हर बार की तरह इस बार के इगनोबेल पुरस्कार की भी घोषणा की गई।

time-read
1 min  |
February 2020
सांसों का हिसाब
Srote

सांसों का हिसाब

नोबेल पुरस्कार की एक खूबी यह है कि उनकी वजह से हम किसी विषय में हो रहे अनुसंधान के प्रति जागरूक हो जाते हैं। इस वर्ष चिकित्सा/कार्यिकी का नोबेल पुरस्कार इस अनुसंधान के लिए दिया गया है कि हमारा शरीर कोशिकाओं के स्तर पर ऑक्सीजन के उपयोग का नियमन कैसे करता है।

time-read
1 min  |
February 2020
गर्भ में शिशु लात क्यों मारते हैं
Srote

गर्भ में शिशु लात क्यों मारते हैं

गर्भ के कुछ हफ्तों बाद गर्भवती महिलाओं को शिशु के लात मारने का एहसास होने लगता है। लेकिन सवाल यह है कि गर्भ में शिशु लात क्यों मारते हैं।

time-read
1 min  |
March 2020
हम भाषा कैसे सीखते हैं
Srote

हम भाषा कैसे सीखते हैं

हम मनुष्यों ने अपने शरीर की जैविक विशेषताओं और उनकी कार्य-प्रणाली को समझने के लिए कई जंतुओं को मॉडल के तौर पर उपयोग किया है। जैसे फल मक्खी (ड्रॉसोफिला) का अध्ययन कई जीन्स की पहचान करने और यह जानने के लिए किया गया है कि उनमें होने वाले उत्परिवर्तनों के शारीरिक और जैव-रासायनिक प्रभाव क्या होते हैं।

time-read
1 min  |
February 2020
चांद को छूने की नई होड़
Srote

चांद को छूने की नई होड़

आज से तकरीबन पचास साल पहले 21 जुलाई 1969 को नील आर्मस्ट्रांग ने जब चंद्रमा पर कदम रखा था, तब उन्होंने कहा था कि “मनुष्य का यह छोटा-सा कदम, मानवता के लिए एक बड़ी छलांग है।"

time-read
1 min  |
March 2020
नए साल में इसरो के नए इरादे
Srote

नए साल में इसरो के नए इरादे

नए साल में इंडियन स्पेस रिसर्च ऑर्गनाइज़ेशन (इसरो) ने अपने नए इरादे ज़ाहिर किए हैं। महीने की शुरुआत में ही एक पत्रकार वार्ता में इसरो प्रमुख के. सिवन ने मीडिया को बतलाया था कि इसरो ने अंतरिक्ष में भारत के पहले मानव मिशन 'गगनयान' की तैयारी कर ली है।

time-read
1 min  |
March 2020
2600 वर्षों तक सुरक्षित मस्तिष्क
Srote

2600 वर्षों तक सुरक्षित मस्तिष्क

शोधकर्ताओं को एक ऐसे व्यक्ति की खोपड़ी और दिमाग मिले हैं जिसका लगभग 2600 वर्ष पहले सिरकलम किया गया था ।

time-read
1 min  |
March 2020
சூரியனின் கரும்புள்ளிகள்
NAMADHU ARIVIYAL

சூரியனின் கரும்புள்ளிகள்

நம் கண்களுக்கு சாதாரணமாகத் தெரியும் சூரியன் 14 லட்சம் கிலோமீட்டர் குறுக்களவுள்ளது என்பது ஒரு ஆச்சரியம்.

time-read
1 min  |
April 2020
சுமையல்ல முதுமை
NAMADHU ARIVIYAL

சுமையல்ல முதுமை

ஓர் ஊரில் உழவன் ஒருவன் இருந்தான். அவனது குடும்பம் மிகவும் சிறியதுதான். மனைவியும், இரண்டு மகன்களும் இருந்தனர். மகன்கள் இருவருமே சிறுவர்களாக இருந்தனர்.

time-read
1 min  |
April 2020
லியனார்டு ஆயிலர்
NAMADHU ARIVIYAL

லியனார்டு ஆயிலர்

சுவிட்சர்லாந்து நாட்டுக் கணித அறிஞர் லியனார்டு ஆயிலர் (Leonhard Euler) கணிதத் துறையில் ஈடுபடாத பிரிவே இல்லை என்று கூறினால் அது மிகையாகாது.

time-read
1 min  |
April 2020
மண்ணீரல் காக்கும் மலைத் தேக்கு
NAMADHU ARIVIYAL

மண்ணீரல் காக்கும் மலைத் தேக்கு

இம்மரத்திற்குப் புறங்கை , நாறி, பீநாறி, பிடங்குநாறி, கிருஷ்ணப்பாலை, கொள்ளிக்கட்டை, தேக்கு, மலைத்தேக்கு என்னும் பெயர்களுண்டு.

time-read
1 min  |
April 2020
வருங்கால பூமி
NAMADHU ARIVIYAL

வருங்கால பூமி

செவ்வாய் கோளில் இறங்கி, சுற்றித் செ திரிந்து ஆய்வுகள் செய்த ஸ்பிரிட் (Spirit), ஆப்பர்ச்சூனிட்டி (Opportunity), க்யூரியாசிட்டி (Curiosity) என்ற ரோவர் (Rov- er) என்றழைக்கப்படும் மூன்று ரோபோக்களையும் வடிவமைத்தவர் கோபி பாய்கின்ஸ் (Kobie Boykins).

time-read
1 min  |
April 2020
ரூபாசிங்
NAMADHU ARIVIYAL

ரூபாசிங்

இந்தியாவின் முதல் பெண் ஜாக்கியான ரூபாசிங் சென்னையை சேர்ந்தவர்.

time-read
1 min  |
April 2020
முள் சீத்தா
NAMADHU ARIVIYAL

முள் சீத்தா

பூமியில் எண்ணற்ற ஜீவ ராசிகள் இருக்கின்றன.

time-read
1 min  |
April 2020
பறக்கும் மீன்
NAMADHU ARIVIYAL

பறக்கும் மீன்

நீந்தும் இயல் பினின்றும் மாறுபட்டு நடப்பதற்கும், தாவுதற்கும் சில அமைப்புகளைப் பெற்றுள்ள மீனைப் பறக்கும் மீன் (Flying fish) என்பர்.

time-read
1 min  |
April 2020
சல்யூட் வேர்டன்
NAMADHU ARIVIYAL

சல்யூட் வேர்டன்

நாசாவின் முன்னாள் விண்வெளி வீரர் ஆல்பிரட் எம். வேர்டன், 1971 ஆம் ஆண்டில் அப்பல்லோ 15 சந்திர தரையிறக்கத்தின் கட்டளை தொகுதி பைலட்டாக பணியாற்றியவர்.

time-read
1 min  |
April 2020
பெரிய காட்டு பூனை ஃபெலிஸ் லின்க்ஸ்
NAMADHU ARIVIYAL

பெரிய காட்டு பூனை ஃபெலிஸ் லின்க்ஸ்

குடும்பம் : ஃபெலிடே

time-read
1 min  |
April 2020
சருகு மான் (மவுஸ்-மான்) ட்ராகுலாஸ் காஞ்சில்
NAMADHU ARIVIYAL

சருகு மான் (மவுஸ்-மான்) ட்ராகுலாஸ் காஞ்சில்

குடும்பம்: ட்ராகுலிடே

time-read
1 min  |
April 2020
सौर ऊर्जा की मदद से ईंधन निर्माण
Srote

सौर ऊर्जा की मदद से ईंधन निर्माण

बढ़ता वैश्विक तापमान और जलवायु परिवर्तन आज काफी गंभीर समस्या है। इसे कम करने के प्रयास में लंबे समय से वैज्ञानिक जीवाश्म ईंधनों के विकल्प के रूप में, सौर ऊर्जा का दोहन कर, मीथेन बनाने के प्रयास कर रहे हैं।

time-read
1 min  |
April 2020
அமெரிக்காவிலிருந்து விண்வெளி செல்லும் வீரர்கள்
NAMADHU ARIVIYAL

அமெரிக்காவிலிருந்து விண்வெளி செல்லும் வீரர்கள்

விண்வெளியில் பூமியை சுற்றி வரும் சர்வதேச விண்வெளி நிலையத்திற்கு இரண்டு வீரர்களை அழைத்து செல்லும் இந்த திட்டம் மே மாதம் 27ம் தேதி மேற்கொள்ளப்பட உள்ளது.

time-read
1 min  |
April 2020
गंध और मस्तिष्क का रिश्ता
Srote

गंध और मस्तिष्क का रिश्ता

गंध से हमारा बेहद करीबी रिश्ता रहा है। पकवानों की खुशबू से ही हम यह बता देते हैं कि पड़ोसी के घर में क्या बना है। गरमा-गरम कचोरी, कढ़ाई से उतरती सेव व पकोड़े, पके आम व खरबूजे की मीठी खुशबू हो या चंदन, गुलाब, मोगरा, चंपा आदि के इत्र की मदहोश कर देने वाली गंध हमें दीवाना बनाने के लिए काफी है।

time-read
1 min  |
April 2020