ગુજરાતનું એક માત્ર ગામ જ્યાં ‘હોલિકા દહન’ ધુળેટીના દિવસે થાય છે

ભારત તહેવારોનો દેશ છે અને અહીં અનેક ઉત્સવોની ઉજવણી થાય છે. જેમાં હોળીના તહેવારની રંગત જ જુદી હોય છે. ફાગણ માસની પૂર્ણિમાએ હોલિકા દહન કરવામાં આવે છે અને બીજા દિવસે રંગોત્સવ એટલે કે ધામધૂમથી ધુળેટી ઊજવાય છે. કહેવાય છે કે હોળીની જ્વાળા અસત્ય પર સત્યની જીતની નિશાની છે. માટે જ હોળીના બીજા દિવસે ધુળેટી રમીને લોકો આનંદ વ્યક્ત કરે છે, પરંતુ ગુજરાતનું એક ગામ એવું છે જ્યાં હોળીના દિવસે નહીં, પરંતુ ધુળેટીના દિવસે હોલિકા દહન થાય છે.

- હેતલ રાવ

બી.બીએમાં અભ્યાસ કરતા અક્ષર પટેલને રજાઓ હોવાથી તેને નક્કી કર્યું કે આ વખતે તો હોળીધુળેટીના તહેવારની ઉજવણી તેના મિત્ર નિર્મિતની સાથે જ તેના ગામડે જઈને ક૨શે. બંને મિત્રોને રજા મળી એટલે નિર્મિતના ગામડે જવા નીકળી પડ્યા. પહેલેથી જ શહેરમાં રહીને ઉચ્ચ અભ્યાસ અને હાઈફાઈ લાઇફ સ્ટાઇલમાં રહેલા અક્ષર માટે ગામડાની હોળી-ધુળેટીની મજા માણવી એ કોઈ અકલ્પનીય વાત જેવી હતી. તે ખૂબ જ ઉત્સાહિત હતો. નિર્મિતના ઘરે પહોંચતા જ તેને મિત્રને પહેલો સવાલ કર્યો કે યાર, ‘તારા ગામમાં હોલિકા દહનની તૈયારી કેમ દેખાતી નથી? અમારી સોસાયટીમાં તો હોળીના આગળના દિવસથી જ તૈયારી શરૂ થઈ જાય છે. કાલે હોળી છે, પણ તારા ગામમાં તો જાણે કોઈ ઉત્સાહ જ જોવા મળતો નથી!’ નિર્મિતે હસીને અક્ષરને કહ્યું, ભાઈ, તું શાંત થા. આમેય તે જે હોળી-ધુળેટી જોઈ છે અને અહીં તને જે જોવા મળશે તે બિલકુલ અલગ છે. તું માત્ર ગામડાના હોળીના તહેવારની મજા નહીં માણું, પરંતુ તું સમગ્ર ગુજરાતની એક માત્ર એવા હોલિકા દહનનો ભાગ બનીશ જે અમારા ગામમાં જ થાય છે. અક્ષરને કંઈ ખબર ન પડી, તેણે ફરી પૂછ્યું, ‘યાર હોલિકા દહન તો ધુળેટીના આગળના દિવસે એટલે કે ફાગણ પૂર્ણિમાએ થાય છે. હું હાઈફાઈ લાઇફ સ્ટાઇલ ભલે જીવું, પરંતુ આપણી હિન્દુ સંસ્કૃતિના આટલા તો સંસ્કાર છે જ, મને ખબર પડે કે કયો તહેવાર ક્યારે ઊજવાય. હા, તારી વાત સાચી છે. સમગ્ર ગુજરાતમાં અને ગુજરાતની બહાર પણ હોલિકા દહન ફાગણ પૂર્ણિમાએ જ કરવામાં આવે છે, પરંતુ અમારા ગામમાં હોળીની જ્વાળા ધુળેટીના દિવસે જ પ્રગટાવવામાં આવે છે અને હોળી પ્રગટાવ્યા પછી ધામધૂમથી અમે રંગોત્સવની ઉજવણી પણ કરીએ છીએ.