થોડાં વર્ષો પહેલાં ટી.વી. જોતાં જોતાં જમનારાં બાળકોની પેઢી હતી, તો અત્યારે મોબાઇલ બતાવે ત્યારે જ નાનું બાળક જમે. ટીવી કે મોબાઇલ વગર એક કોળિયો ખાય નહીં, ઉલટાનું બૂમબરાડા કરવા લાગતું, અધીરું થઈ જાય, પરંતુ આવા ટૅક્નોલૉજીના કોઈ પ્રલોભન વગર અનેક પેઢીઓ ચકલીને જોઈને મોટી થઈ છે, એ વાત આજે અવિશ્વસનીય લાગે એવી છે. સામે ચકલી બતાવતાં ‘એક કોળિયો ચકીનો, એક કાગડાનો..', એમ કહીને નાનાં બાળકોને ફોસલાવીને માતા, દાદી કે નાની ખવડાવતી. આમ આપણે પ્રકૃતિ સાથે અજાણતાં જ જોડાઈ જતાં. આ રીતે માણસનો જે પક્ષી સાથે પરિચય થતો તે એટલે ચકલી! જ્યારે માણસ નવા ઠેકાણે વસતી કરે એટલે ત્યાં પહેલું નજીક આવનાર પક્ષી ચકલી જ હોય છે. મનુષ્યવસતી ન હોય ત્યાં ચકલી દેખાતી નથી. છેલ્લાં દસ હજારથી વધુ વર્ષોથી ચકલી મનુષ્યવસતીવાળા અધિવાસમાં રહે છે.
ચકલીનો ઉલ્લેખ વેદ, પુરાણ, આદિકાવ્ય રામાયણ અને અનેક સંસ્કૃત સાહિત્યમાં મળે છે. મહર્ષિ વાલ્મીકિએ રામાયણમાં પક્ષીઓના ઉડાનની કુલ સાત શ્રેણીનું વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું છે. તેમાં સૌથી પ્રાથમિક અને કનિષ્ઠ પ્રકારનું ઉડાન ચકલી અને અનાજના દાણા ખાનારાં અન્ય પક્ષીઓનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. શિકારી બાજ પક્ષીની સામે ટચૂકડા ચકલીની તે શી વિસાત? બળવાન બાજ સાથે બાથ ભીડવાની પ્રેરણા દેનારી શીખ ગુરુ ગોવિંદસિંહની આ ઉક્તિથી તો કોઈ ડરપોકને પણ શૂરાતન ચડે.
‘ચિડિયા નાલ મૈં બાજ લડાવા, ગિદરાંનુ મૈં શેર બનાવા
સવા લાખ સે એક લડાવા, તા મૈં ગોવિન્દ સિંહ નામ કહાવાં’
પંજાબી લોકગીતોમાં અનેક વખત ચકલીનો ઉલ્લેખ આવે છે. એમાં ચકલીની સરખામણી દીકરી સાથે કરવામાં આવે છે, તે આમ-
‘સાડ્ડા ચિડિયા દા કાબા વે બાબુલા અસ્સા ઉડ જાના'
અર્થાત્ અમે તો માળામાંની ચકલી છીએ, એક દિવસે ઊડી જાશું એટલે સાસરે જતી રહેશે.
મરાઠીમાં ચકલીને ‘ચિમણી, ચિઊ, ચિઉતાઈ' કહેવાય છે. મહારાષ્ટ્રમાં પાટી સૂકવતી વખતે બાળકો બાળ કવિતામાં ચકલીને હવા નાખવાનું, કાગડાને પાણી આપવાનું કહે છે. એના બદલામાં તેને દાણા અને માળો દેવાનું વચન પણ આપે છે. કાશ્મીરી ભાષામાં ચકલીને ‘ચ’, નેપાળીમાં ‘ભંગેડી’ અને અંગ્રેજીમાં ‘હાઉસ સ્પેરો કહેવાય છે.
Esta historia es de la edición March 25, 2023 de ABHIYAAN.
Comience su prueba gratuita de Magzter GOLD de 7 días para acceder a miles de historias premium seleccionadas y a más de 9,000 revistas y periódicos.
Ya eres suscriptor ? Conectar
Esta historia es de la edición March 25, 2023 de ABHIYAAN.
Comience su prueba gratuita de Magzter GOLD de 7 días para acceder a miles de historias premium seleccionadas y a más de 9,000 revistas y periódicos.
Ya eres suscriptor? Conectar
પુષ્પા ફિવર : મનોરંજનનું ફાયર! અલ્લુ અર્જુનની આ ફિલ્મનો ત્રીજો ભાગ પણ આવશે
પુષ્પા ટુ' એટલે કે ‘પુષ્પા : રૂલ'ના પોસ્ટ ક્રેડિટ સીન સાથે વિતાએ પુષ્પાના ત્રીજા ભાગની સત્તાવાર જાહેરાત કરી દીધી છે. ‘પુષ્પા : ધ રૂલ’ના અંતમાં ‘પુષ્પા-૩ : ધ રેમ્પેજ' લખેલું આવે છે. જેમ પુષ્પાના બીજા ભાગ માટે પ્રેક્ષકોએ લાંબા સમય સુધી રાહ જોવી પડી હતી, તે જ રીતે ‘પુષ્પા-૩' માટે પણ તેમને લાંબા સમયની પ્રતીક્ષા કરવી પડશે, કારણ કે અલ્લુ અર્જુન હવે પોતાની અન્ય ફિલ્મોને સમય આપવા માગે છે અને પુષ્પારાજના પાત્રમાંથી થોડો સમય બ્રેક લેવા માગે છે.
પુષ્પા ફિવર : મનોરંજનનું ફાયર! અલ્લુ અર્જુનની આ ફિલ્મનો ત્રીજો ભાગ પણ આવશે
'પુષ્પા ટુ' એટલે કે ‘પુષ્પા : રૂલ'ના પોસ્ટ ક્રેડિટ સીન સાથે ચિંતાઓ પુષ્પાના ત્રીજા ભાગની સત્તાવાર જાહેરાત કરી દીધી છે. ‘પુષ્પા : ધ રૂલ’ના અંતમાં ‘પુષ્પા-૩ : ધ રેમ્પેજ' લખેલું આવે છે. જેમ પુષ્પાના બીજા ભાગ માટે પ્રેક્ષકોએ લાંબા સમય સુધી રાહ જોવી પડી હતી, તે જ રીતે ‘પુષ્પા-૩' માટે પણ તેમને લાંબા સમયની પ્રતીક્ષા કરવી પડશે, કારણ કે અલ્લુ અર્જુન હવે પોતાની અન્ય ફિલ્મોને સમય આપવા માગે છે અને પુષ્પારાજના પાત્રમાંથી થોડો સમય બ્રેક લેવા માગે છે.
વામા-વિશ્વ આરોગ્ય
આદુમાંથી મસાલો અને મુખવાસ, સ્વાસ્થ્યની સાથે સ્વાદને બતાવે ખાસ
વામા-વિશ્વ આરોગ્ય
આદુમાંથી મસાલો અને મુખવાસ, સ્વાસ્થ્યની સાથે સ્વાદતે બતાવે ખાસ
વરિષ્ઠ પત્રકાર ગિરીશભાઈ ત્રિવેદીની ચિર વિદાય
કૉલેજની પ્રેસનોટનું ‘ડ્રાફિટંગ' વાંચીને ભૂપતભાઈએ તેમને પૂછેલું રિપોર્ટર બનવું છે? કૉલેજ સિવાયના સમયમાંથી થોડા કલાકોમાં કેવી રીતે કામ કરવું એ ભૂપતભાઈએ તેમને સમજાવેલું
માયાવી જળકુંભીની માયાજાળ
મનમોહક ફૂલો ધરાવતી જળકુંભી જળાશયોના પાણી ઉપર પોતાનો પથારો પાથરી દે છે. તે જીવસૃષ્ટિ ઉપર ગંભીર જોખમ સર્જે છે. જળકુંભીનો નાશ કરવા માટે ભગીરથ પ્રયત્ન કરવા પડતા હોવા છતાં પરિણામો મળતાં નથી. સાફ કર્યાના થોડા સમયમાં જ ફરી તે જલસ્થાનો ઉપર કબજો જમાવી દે છે. ભુજના દેશલસર તળાવની આખી સપાટી ઉપર જળકુંભી છવાઈ ગઈ છે. નગરપાલિકા દ્વારા એકાદ વખત જળકુંભી કાઢી નાખીને તળાવને સાફ કરવાનો પ્રયોગ કરાયો હતો, પરંતુ થોડા જ સમયમાં ફરી તે રાક્ષસી માયાની માફક તળાવ ઉપર છવાઈ ગઈ.
કવર સ્ટોરી-૨
રજવાડી વૈભવ ધરાવતી ચંદેરી સાડી
કવર સ્ટોરી
શિયાળામાં હૂંફનું સરનામું : પશ્મીના શાલ
સારાન્વેષ
મેજિક રીઅલિઝમઃ કડવું સત્ય જાદુઈ શીશીમાં ભરવાની કળા
ચર્નિંગ ઘાટ
કામધંધાનું નામ આપણું જોઈએ