કોઈ ડૉલરને દેશબહાર જતાં રોકો

રિઝર્વ બૅન્ક સામે હાલમાં મોંઘવારીનો પડકાર અને ચિંતા ઊભાં છે જ, ત્યાં વળી ડૉલરનો સતત બહાર જતો પ્રવાહ અને એને પગલે રૂપિયાની નબળાઈ નવી મુશ્કેલી ઊભી કરી રહી છે.

- જયેશ ચિતલિયા

છેલ્લા કેટલાક સમયથી ફોરેન ઈન્વેસ્ટર્સ શૅરબજારમાં સતત નેટ વેચાણ કરી નાણાં ખેંચી રહ્યા છે. બીજી તરફ, ક્રૂડના અને આયાતી આઈટેમ્સના ઊંચા ભાવને કારણે પણ વિદેશી હૂંડિયામણ પર બોજ વધ્યો છે ત્યારે આ પડકારનો સામનો કરવા રિઝર્વ બૅન્કે તાજેતરમાં ચોક્કસ પગલાં રૂપે ફોરેન કરન્સી ડિપોઝિટ પર વ્યાજદરની મર્યાદા દૂર કરી છે, જેથી ડૉલર સ્વરૂપે વધુ ડિપોઝિટ ભારતમાં આવે અને ફોરેન કરન્સીની રિઝર્વ વધે. આને પગલે ભારતીય ડિપોઝિટ પર પણ વ્યાજદર વધવાની આશા ઊભી થઈ છે.

ડૉલર દેશમાં લાવવાના પ્રયાસ

રિઝર્વ બૅન્કે એફસીએનઆર (ફોરેન કરન્સી નૉન-રેસિડન્ટ ડિપોઝિટ) અને એનઆરઈ ડિપોઝિટ પરની વ્યાજમર્યાદા પાછી ખેંચીને બૅન્કોને ઊંચું વ્યાજ ઑફર કરવા મારફત વધુ ડિપોઝિટ આકર્ષવાની તક આપી છે. વિદેશી સંસ્થાઓ માટે ખાનગી કે સરકારી બૉન્ડ્સમાં રોકાણના નિયમો હળવા બનાવવામાં આવ્યા છે. દેશ માટે ફોરેન કરન્સીનું વિશેષ મહત્ત્વ હોવું સહજ છે. જો કે નિષ્ણાતોના મતે આટલા ફેરફારથી ખાસ ફરક પડશે નહીં. અલબત્ત, રિઝર્વ બૅન્ક હાલ ઉતાવળમાં નથી અને સંજોગને આધીન વધુ પગલાં લેશે.