સુભાષિની ચંદ્રમણિ: ફૂલ-પાંદડાંમાંથી સર્જ્યાં અવનવાં કળામણિ

ગૃહિણી તરીકે એમણે ઘરમાં બાગબાની શરૂ કરી. ગાર્ડનિંગના પગલે કવિહૃદય જાગી ઊઠ્યું એટલે બહેન કવયિત્રી પણ બન્યાં. પછી બગીચાના કચરાનું કોઈ ચિત્ર કે હસ્તકામમાં કળાત્મક ઉપયોગ કરીને નવું જ ‘ગાર્ડન આર્ટ’ વિકસાવ્યું. હવે બ્લોગર, કટારલેખિકા અને આર્ટિસ્ટ તરીકે ખૂબ પ્રસિદ્ધ છે આ માનુની.

- સમીર પાલેજા

કોઈ ચિત્ર કે હસ્તકામના નમૂનામાં એક-બે એલિમેન્ટ તરીકે છોડ પરથી ખરી પડેલું ફૂલ કે બગીચામાં રખડતું પાંદડું કે પછી નાની ડાળખી ચોક્કસ સ્થાને મૂકી દેવામાં આવે તો સર્જનની આખી આભા જ ફરી જાય.

આવી કળા આત્મસાત કરી છે બેંગલુરુમાં રહેતાં સુભાષિની ચંદ્રમણિએ. સમજો કે એમણે બોટનિકલ આર્ટ નામની નવી જ કૅટેગરી ઊભી કરી છે. એમનું ઈન્સ્ટાગ્રામ પેજ નીલવનમ આવી કળાત્મક પોસ્ટ્સથી છલકાય છે.

સુભાષિની ચંદ્રમણિ નામની આ બહુમુખી પ્રતિભાની વાત એકડે એકથી કરીએ તો એમનો જન્મ અને ઉછેર ચેન્નઈમાં, પણ ઉચ્ચ શિક્ષણ બેંગલુરુમાં થયું. એ સાયન્સમાં ગ્રેજ્યુએટ થયાં. જો કે નાનપણથી એમનો જીવ જુદી જુદી કળામાં. કંઈ ને કંઈ બનાવ્યા રાખે. સાથે કવિહૃદય પણ ખરાં. યુવાનીમાં એમની સંવેદના લઘુ કવિતારૂપે કાગળ પર ઊતરવા માંડી. અંગ્રેજીમાં લખતાં. અલબત્ત, બહુ ગંભીર નહોતાં.

પ્રિયદર્શિની સાથેની વાતચીતમાં સુભાષિની ચંદ્રમણિ કહે છેઃ ‘બેંગલુરુના ઘરના વરંડામાં મેં કિચન ગાર્ડન બનાવ્યું ત્યારે કોઈ કવિઓને અતિ થાય એમ મને પણ પ્રાકૃતિક વિશ્વમાં આશ્વાસન અને પ્રેરણાનો અનુભવ થયો. પૃથ્વીની સુંદરતા અને વિસ્મયતાથી હું ખરેખર અભિભૂત થઈ. બગીચાની પ્રગાઢ શાંતિમાં ફક્ત પાંદડાંના ખડખડાટ-ફૂલોની સુગંધ અનુભવવાથી અંતરમનનો અવાજ શબ્દરૂપે પ્રગટ્યો. એ અંતર્નાદ એટલે વર્ષ ૨૦૧૪માં પ્રગટ થયેલું એમનાં લઘુ કાવ્યોનું પુસ્તક ધી એન્કલેટ્સ ઑફ અ હોમમેકર.

મજાની વાત તો એ છે કે સુભાષિજીનાં મોટા ભાગનાં કાવ્યો માત્ર ૧૪૦ શબ્દોમાં સમેટાયાં છે. એ કહે છે કે ૨૦૧૪ ટ્વિટર પ્રમાણમાં નવું હતું. એમાં પોસ્ટ મૂકવા ૧૪૦ શબ્દની મર્યાદા હતી. એ વખતે લાઘવમાં સંવેદના વ્યક્ત કરવાનો ટ્રેન્ડ ચાલ્યો હતો. મેં પણ ૧૪૦ શબ્દોની માઈક્રો-કવિતા લખવાની શરૂઆત કરી, પણ સંક્ષિપ્તમાં દિલ કી બાત વ્યક્ત કરવી એ મોટો પડકાર હતો. જો કે લોકોને મારી કવિતાઓ ગમી. પછી કાવ્યનું પુસ્તક પણ થયું, જે અત્યારે કિંડલ પર પણ ઉપલબ્ધ છે.