સાંપ્રત.
ABHIYAAN|Abhiyaan Magazine 20/07/2024
મહારાજ ફિલ્મ અને મહારાજ લાયબલ કેસઃ સત્ય અને તથ્ય
જયેશ શાહ
સાંપ્રત.

છેલ્લાં ત્રણ અઠવાડિયાંથી યશરાજ ફિલ્મ્સ દ્વારા ઓટીટી પ્લૅટફૉર્મ નેટફ્લિક્સ પર ‘મહારાજ’ ફિલ્મ રજૂ કરવા વિષે વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. આ ફિલ્મ સૌરભ શાહ દ્વારા લિખિત ‘મહારાજ’ નવલકથા અને ‘મહારાજ લાયબલ કેસ ૧૮૬૨' પર આધારિત છે. આ ફિલ્મ દ્વારા સનાતન હિન્દુ ધર્મના એક સ્તંભ એવા વૈષ્ણવ સંપ્રદાયને બદનામ કરવામાં આવ્યો છે. સનાતન હિન્દુ ધર્મના મૂળ દેવ ભગવાન શ્રીકૃષ્ણનાં જુદાં-જુદાં સ્વરૂપોને સંકેતાત્મક રીતે વિકૃત દર્શાવવામાં આવ્યાં છે. ગુજરાત હાઈકોર્ટે આ ફિલ્મ પર વચગાળાનો મનાઈ હુકમ આપ્યો હતો જે પાછળથી ઉઠાવી લેવામાં આવ્યો હતો. આ ફિલ્મમાં શુદ્ધાદ્વૈત બ્રહ્મવાદના પુરસ્કર્તા એવા પુષ્ટિમાર્ગના સ્થાપક અખંડભૂમંડલાચાર્ય જગદ્ગુરુ શ્રીવલ્લભાચાર્યજીના વંશજો અને પુષ્ટિમાર્ગના સિદ્ધાંતોનું વિકૃતિકરણ થયું છે.

સત્ય હકીકત એ છે કે, ‘મહારાજ’ ફિલ્મ ૧૮૬૨ના ઐતિહાસિક ‘મહારાજ લાયબલ કેસ’ને નાટકીય બનાવવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ ફિલ્મની પટકથા જ ખામીયુક્ત છે, કારણ કે તે ઐતિહાસિક પ્રસંગોને વિકૃત રીતે ચિત્રિત કરે છે તથા સનાતન ધર્મના પુષ્ટિ સંપ્રદાય કે જેના કરોડો અનુયાયી છે, તેના વિષે અને તેમાં રહેલી પરંપરાઓ વિષે ભ્રામક ખ્યાલો તરફ દોરી જાય છે. આ ફિલ્મમાં જીવની મુક્તિ માટે જે રસ્તાઓ બતાવ્યા છે, તે પુષ્ટિમાર્ગના મૂળ ઉપદેશો અને સિદ્ધાંતોને તદ્દન ખોટી રીતે રજૂ કરે છે. તેના કારણે આ ફિલ્મ દર્શકોમાં એવી ભ્રાંતિ ઊભી કરે છે કે પુષ્ટિમાર્ગમાં મુક્તિ માટેના જે રસ્તા દર્શાવ્યા છે તે જ પુષ્ટિમાર્ગનો સાચો સિદ્ધાંત છે. તત્કાલીન પરિસ્થિતિ, પાત્રો, તેમની ભૂમિકાઓ અને અખંડભૂમંડલાચાર્ય જગદ્ગુરુ શ્રી વલ્લભાચાર્યજી સ્થાપિત પુષ્ટિ સંપ્રદાયના મુખ્ય સિદ્ધાંતો વિશે નિષ્પક્ષ, હકીકતલક્ષી અને સંપૂર્ણ માહિતી રજૂ કરવી જોઈએ, પરંતુ એમ કરવામાં ફિલ્મ નિર્માતાઓ અને દિગ્દર્શક ઊણા ઊતર્યા છે. સંપ્રદાયની વાત રજૂ કરવી હોય ત્યારે તેમાં ‘ઓવર જનરલાઇજેશનઃ ન જ થવું જોઈએ.

This story is from the Abhiyaan Magazine 20/07/2024 edition of ABHIYAAN.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

This story is from the Abhiyaan Magazine 20/07/2024 edition of ABHIYAAN.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

MORE STORIES FROM ABHIYAANView All
વિશ્વખ્યાત ગ્રિફિફ્થ ઑબ્ઝર્વેટરી ખગોળશાસ્ત્રની માહિતી જ્યાં ઠસોઠસ ભરેલી છે
ABHIYAAN

વિશ્વખ્યાત ગ્રિફિફ્થ ઑબ્ઝર્વેટરી ખગોળશાસ્ત્રની માહિતી જ્યાં ઠસોઠસ ભરેલી છે

બ્રહ્માંડના અનેક તારાઓ દેખાડવાનું કામ આ ઑબ્ઝર્વેટરી ૯૦ વર્ષથી કરે છે. ગ્રિફિથ પ્લેનેટોરિયમમાં ઍસ્ટ્રોનોમી શૉ એન્કર વાર્તા સ્વરૂપે રજૂ કરે છે.

time-read
4 mins  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
મુકામ મુંબઈ
ABHIYAAN

મુકામ મુંબઈ

મહારાષ્ટ્રના મતદારોનો ઝુકાવ કઈ તરફ?

time-read
4 mins  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
ઇન્ટરનેટનું અક્ષયપાત્ર અને ખાઉધરી આંખો
ABHIYAAN

ઇન્ટરનેટનું અક્ષયપાત્ર અને ખાઉધરી આંખો

ખોરાકની સ્પષ્ટ માત્રા હોય તો માણસને ભાન રહે કે એણે કેટલું ભોજન આરોગ્યું છે, પરંતુ જો માત્રા દેખાય જ નહીં તો વધુ ખોરાક આરોગવા છતાં મન એમ જ માનશે કે માપમાં જ ખાધું છે

time-read
4 mins  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
કવર સ્ટોરી
ABHIYAAN

કવર સ્ટોરી

અમેરિકાના પ્રમુખની સાથે સતત રહેતા ‘ફૂટબોલ’નું રહસ્ય શું છે?

time-read
1 min  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
કવર સ્ટોરી
ABHIYAAN

કવર સ્ટોરી

એલન મસ્ક ટ્રમ્પની છાવણીમાં કઈ રીતે આવ્યા?

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
કવર સ્ટોરી
ABHIYAAN

કવર સ્ટોરી

ટ્રમ્પને મુસ્લિમોનું સમર્થનઃ ટ્રમ્પનાં આઠ ‘ટ્રેપકાર્ડ'નો ચમત્કાર

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
કાશ્મીરના ત્રાસવાદીઓ પાસે એમ૪ રાઇફલ કેવી રીતે પહોંચી?
ABHIYAAN

કાશ્મીરના ત્રાસવાદીઓ પાસે એમ૪ રાઇફલ કેવી રીતે પહોંચી?

પાકિસ્તાનના કબજાગ્રસ્ત કાશ્મીરમાં પણ એક મોટી મીટિંગ પણ થઈ હતી. તેમાં પાકિસ્તાની એજન્સી આઇએસઆઇ અને આતંકવાદી જૂથના કમાન્ડર હાજર રહ્યા હતા

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
રાજકાજ
ABHIYAAN

રાજકાજ

ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અમેરિકાની સત્તા સંભાળવાની તૈયારીમાં વ્યસ્ત

time-read
3 mins  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
ઈશ્વર આપણી સાથે હોય ત્યારે એ આપણી બુદ્ધિમાં વૃદ્ધિ કરે...
ABHIYAAN

ઈશ્વર આપણી સાથે હોય ત્યારે એ આપણી બુદ્ધિમાં વૃદ્ધિ કરે...

હાલ વિશ્વના ભાવિને લઈને આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સનો મુદ્દો ચર્ચામાં હોય ત્યારે આપણી પુકારનો પડઘો પાડતી સુપ્રીમ ઇન્ટેલિજન્સને સમજવી હોય તો..?

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 23/11/2024
પ્રવાસન
ABHIYAAN

પ્રવાસન

ઓરિસ્સાનું કાશ્મીર: દરિંગબાડી

time-read
5 mins  |
Abhiyaan Magazine 16/11/2024